28 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7491 sayılı Kanunla bazı vergi kanunlarında önemli değişikler yapılmıştır. Kanunla gelen bazı değişiklikler şöyledir:
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU
Yurt dışı iştirak kazancı istisnası
KVK’nın 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca;
-Yurt dışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az % 10'una sahip olunması,
-İştirak payının kesintisiz olarak en az bir yıl süreyle elde tutulması,
-Yurt dışı iştirak kazancının en az % 15 oranında gelir KV benzeri toplam vergi yükü taşıması,
-KV beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmesi,
şartlarıyla kanunî ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan anonim ve limitedşirket niteliğindeki şirketlerin sermayesine iştirak eden kurumların, bu iştiraklerinden elde ettikleri iştirak kazançları kurumlar vergisinden istisnadır.
7491 sayılı Kanunla, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere;
-Yurt dışındaki iştirakin ödenmiş sermayesinin en az %50’sine sahip olunması,
-Kazancın elde edildiği takvim yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi,
şartlarının sağlanması durumunda, (b) bendinde belirtilen diğer şartlar (elde tutma süresi ve vergi yükü gibi) aranmaksızın, elde edilen kar paylarının %50’si kurumlar vergisinden istisna olarak değerlendirilecektir.
Yurt dışına verilen bazı hizmetlerden elde edilen kazançlara ilişkin indirim
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Diğer İndirimler” başlıklı 10. maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde;
“Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %50'si”nin,
kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirilebileceği hükmü yer almaktaydı.
Bu hizmetlerden elde dilen kazançlara indirimin uygulanabilesi için kazancın tamamının, elde edildiği takvim yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmesi şartı getirilmiş, indirim oranı da %50’den %80’e çıkarılmıştır.
Bu değişiklik, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Yıllara sâri inşaat işleri stopajı konusunda Cumhurbaşkanı’na verilen yetki
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15. maddesinin birinci fıkranın (a) bendi ve 30. maddesinin birinci fıkranın (a) bendi kapsamında yıllara sâri inşaat ve onarım işlerini yapanlara ödenen hakediş bedelleri üzerinden %5 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılmaktadır. Kanun’un 60 ve 61. maddeleriyle Cumhurbaşkanı’nın, bu tevkifat oranının belirlenmesine ilişkin yetkisi genişletilmiştir.
İhracatçılarda 5 puanlık kurumlar vergisi oran indirimi
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Kurumlar vergisi ve geçici vergi oranı” başlıklı 32. maddesinin 7. fıkrası uyarınca, ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 5 puan indirimli olarak uygulanmaktadır.
7491 sayılı Kanunla, aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak imalatçı veya tedarikçi kurumların dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerine ilişkin elde ettikleri kazançlar için de 5 puanlık oran indirimden faydalanmaları sağlanmıştır.
Bu hüküm, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kur korumalı mevduata ilişkin kurumlar vergisi istisnasında süre uzatımı
Kur korumalı mevduat ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnasının süresi 30 Haziran 2024 tarihine kadar uzatılmıştır.
GELİR VERGİSİ KANUNU
Sosyal içerik üreticiliğine ilişkin kazanç istisnası
1 Ocak 2024 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere GVK’nınmükerrer 20/B madde başlığı "sosyal içerik üreticiliği, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden sunulan hizmetler ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnası" olarak değiştirilerek internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden verilen bireysel kurs, eğitim, veri işleme ve geliştirme, ürün tanıtımı gibi hizmetlerden sağlanan kazançlar da istisna kapsamına alınmıştır.
Yabancı şirketlerden elde edilen kâr paylarına ilişkin gelir vergisi istisnası
1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere, gerçek kişilerce,
-Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan anonim ve limited şirket niteliğindeki kurumların ödenmiş sermayesinin en az %50'sine sahip olunması ve
-Elde edilen kâr payının elde edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye getirilmesi,
şartıyla elde edilen kâr paylarının %50’si gelir vergisinden istisna olacaktır.
Götürü gider uygulamasına son verilmesi
GVK’nın 40. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan parantez içi hüküm madde metninden çıkarılmıştır.
"(İhracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükellefler, bu bentte yazılı giderlere ilaveten bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hâsılatın binde beşini aşmamak şartıyla yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderleri de indirebilirler.)"
Bu çerçevede 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere ihracatta götürü gider uygulamasına son verilmiştir.
Yurt dışına verilen bazı hizmetlerden elde edilen kazançlara ilişkin indirim
GVK’nın “Diğer İndirimler” başlıklı 89. maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendinde;
“Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %50'si”nin,
gelir vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmek şartıyla beyan gelirden indirilebileceği hükmü yer almaktaydı.
Bu hizmetlerden elde dilen kazançlara indirimin uygulanabilesi için kazancın tamamının, elde edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmesi şartı getirilmiş, indirim oranı da %50’den %80’e çıkarılmıştır.
Bu değişiklik, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Yıllara sâri inşaat işleri ve GVK Geçici 67. madde stopajı konusunda Cumhurbaşkanı’na verilen yetkiler
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendi kapsamında yıllara sâri inşaat ve onarım işlerini yapanlara ödenen istihkak bedelleri üzerinden %5 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılmaktadır. Kanunla Cumhurbaşkanı’nın, bu tevkifat oranının belirlenmesine ilişkin yetkisi genişletilmiştir.
Ayrıca Cumhurbaşkanı’na; yabancı para cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden sağlanan gelirler ve döviz cinsinden açılmış hesaplardan elde edilen faiz gelirleri ve kar payları üzerinden Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 67. maddesi kapsamında yapılacak vergi tevkifatına ilişkin oranı ayrı ayrı veya birlikte %40'a kadar artırma yetkisi verilmiştir.
Lisanslı depoculuk ürün senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlara ilişkin istisnanın süresinin uzatılması
Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlardaki istisna süresi 31 Aralık 2028 tarihine kadar uzatılmaktadır.
VERGİ USUL KANUNU
Katılma payı
7491 sayılı Kanunla VUK’a "Katılma Payı" başlıklı mükerrer 413. madde eklenmiştir.
Buna göre;
Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde yer alan ve VUK’un 5. maddesi kapsamında üçüncü kişilerle paylaşılabilecek bilgilerin, genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ve tüzel kişilerle paylaşılması karşılığında sorgu veya dönen kayıt başına 25 kuruştan az olmamak üzere katılma payı alınacaktır. Katılma payı tutarları her yıl yeniden değerleme oranında artırılacaktır.
Katılma paylan, takvim yılının 3’er aylık dönemleri itibarıyla Gelir idaresi Başkanlığı tarafından paylaşılan veriler üzerinden hesaplanacak ve üç aylık dönemi takip eden ayın sonuna kadar veri paylaşılanlara bildirilecektir. Katılma paylan bildirimin yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar Bakanlık merkez muhasebe birimine ödenmesi gerekmektedir. Örneğin Ocak-Şubat-Mart dönemi için hesaplanan tutar Nisan sonuna kadar mükellefe bildirilecek ve Mayıs sonuna kadar ödenecektir.
Süresinde ödeme yapmayanlarla ödeme yapılıncaya kadar bilgi paylaşımı yapılmayacak, gecikme zammı ile birlikte 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre vergi dairesince takip ve tahsil edilecektir.
Bu hüküm, 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Yeni makine ve teçhizat alımlarında amortisman uygulaması
VUK’un geçici 30. Maddesine göre;
-Sanayi sicil belgesini haiz mükelleflerce münhasıran imalat sanayiinde veya Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunan mükelleflerce bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere ya da
-Yatırım teşvik belgesi bulunan mükelleflerce bu belge kapsamında
31 Aralık 2023 tarihine kadar iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için uygulanacak amortisman oran ve süreleri, mevcut faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle hesaplanmaktadır.
7491 sayılı Kanunla, 31 Aralık 2023 tarihinde sona erecek olan uygulamanın süresi 31 Aralık 2024 tarihine kadar uzatılmıştır.
Banka ve finans kurumlarında enflasyon düzeltmesi
Bankalar, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri tarafından; geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır.
KDV KANUNU
Sorumlu sıfatıyla ödenmesi gereken KDV
1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar KDV beyannamelerini vergilendirme dönemini takip eden ayın;
-21. günü akşamına kadar verecekler ve
-23. günü akşamına kadar ödeyeceklerdir.
KDV iadesi konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki verilmesi
7491 sayılı Kanunla, iade hakkını kısmen veya tamamen kaldırma veya yeniden koyma ve bu şekilde iade hakkı kısıtlanan mal veya hizmetleri belirleme konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki verilmektedir.
İlgili düzenleme, Kanunun yayım tarihinde (28 Aralık 2023) yürürlüğe girmiştir.
Bazı geçici maddelerde süre uzatımı
7491 sayılı Kanunla, KDV Kanunu’nun geçici 29, geçici 32 ve geçici 33. maddelerinde yer alan “31.12.2023” ibareleri “31.12.2028” olarak değiştirilmiştir.
Geçici 29: Yap-işlet-devret modeli çerçevesinde gerçekleştirilecek projeler ile kiralama karşılığı yaptırılmasına karar verilen sağlık ve eğitim öğretim tesislerine ilişkin projelerin ihale edilmesi ile görevlendirilen veya projeyi üstlenenlere yatırım döneminde proje kapsamında yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları (31 Aralık 2023 tarihine kadar) KDV’den müstesnadır.
Geçici 32: Şehir içi raylı ulaşım sistemleri, metro, tramvay, teleferik, telesiyej ve füniküler ile bunların hatları, istasyonları, yolcu terminalleri ve durakları ve bu iş ve işlemlerle ilgili tesisler ile eklenti veya bütünleyici parçalarının Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları arasında yapılacak devir ve teslimleri 31 Aralık 2023 tarihine kadar KDV’den müstesnadır.
Geçici 33: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun geçici 41. maddesi kapsamında taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumuna devir ve teslimi ile bu taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dâhil) devir ve teslimi 31 Aralık 2023 tarihine kadar KDV’den müstesnadır.
ÖTV KANUNU
Motorlu araç ticareti yapanların kendi aralarında yaptıkları sözleşmeler
ÖTV Kanunu’nun 2. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde motorlu araç ticareti yapanlar; “(II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olanları imal, inşa veya ithal edenler ile fabrika, ana bayi, bölge bayii, bayi, yetkili satıcı ve acenteler ile Maliye Bakanlığınca bu nitelikte oldukları tespit edilenler” şeklinde tanımlanmaktadır.
7491 sayılı Kanunla, yukarıdaki “ana bayi” ibaresinden önce gelmek üzere “resmi şekilde düzenlenen sözleşmesi bulunan;” ibaresi eklenmiştir.
Kanun’un gerekçesinde, motorlu araç ticareti yapanların kendi aralarında yaptıkları adi sözleşmelere istinaden, ÖTV aranmaksızın işlem tesis etmelerinin önüne geçilmesini sağlamak üzere, söz konusu sözleşmelerin noterde düzenlenmesi gerektiği hususunun açıklığa kavuşturulduğu belirtilmektedir.
Madde 28 Aralık 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Yurt içinden serbest bölgeye yapılan teslimler
ÖTV Kanunu’nun “İhracat istisnası” başlıklı 5. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; “Teslim konusu mal, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çıkmış olmalıdır. Malın ihraç edilmeden önce yurt dışındaki alıcı adına hareket edenlere veya bizzat alıcıya işlenmek ya da herhangi bir şekilde değerlendirilmek üzere yurt içinde teslimi ihracat sayılmaz.” hükmü mevcuttur.
7491 sayılı Kanunla "teslimi" ibaresinden sonra gelmek üzere “ile yurt içinden serbest bölgelere yapılan teslimler” ibaresi eklenmiştir.
Kanun’un gerekçesinde, bu düzenlemeyle halihazırdaki uygulamanın devamı mahiyetinde, serbest bölgeye yapılan teslimlerin ihracat istisnası kapsamında olmadığı hususun, Kanun’a açıkça yazılmak suretiyle oluşacak ihtilafların önüne geçilmesinin sağlandığı belirtilmektedir.
ÖTV Kanunu’nun geçici 6. maddesinin uygulama süresinin uzatılması
ÖTV Kanunu’nun geçici 6. maddesinde; “31.12.2023 tarihine kadar, bu Kanun’a ekli (IV) sayılı listede yer alan 8517.12.00.00.11 GTİP numaralı malların (cep telefonları) karşısında gösterilen orana göre hesaplanan verginin, bu malların her bir adedi için 160 Türk lirasından az olması halinde, orana göre hesaplanan vergi yerine her bir adet için 160 Türk lirası vergi alınır.” hükmü mevcuttur.
7491 sayılı Kanun’un 45. maddesiyle; bu maddenin uygulama süresi 31 Aralık 2033 tarihine kadar uzatılmıştır. Ayrıca yukarıda yer alan tutarın her yıl yeniden değerleme oranına artırılabilmesi için de düzenleme yapılmıştır.
Bu hüküm, 28 Aralık 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
29 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2872 Sayılı Çevre Kanunu Uyarınca Alınacak Geri Kazanım Katılım Payı Tutarlarına İlişkin Tebliğ (2024/1) ile;
1 Ocak 2024 tarihinden itibaren uygulanmak üzere GEKAP tutarları %58,46 artırılarak yeniden belirlenmiştir.
28 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 8004 sayılı CK ile;
1 Ocak 2024’ten tarihinde yürürlüğe girmek üzere, gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında teknoparklar ile Arge veya tasarım merkezlerinde çalışan personelin toplam sayısına veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerine uygulanmak üzere söz konusu bölge ve merkezler dışında geçirilen süreler bakımından belirlenmiş olan oran, 31/12/2024 tarihine kadar, mahiyeti Bakanlıkça belirlenecek bilişim personeline %100, bunlar dışındaki personele ise %75 olarak uygulanacaktır.
28 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 8003 sayılı CK ile;
1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, şans oyunları vergisi oranları; spor müsabakalarına dayalı müşterek bahislerde %5, at yarışlarında %7 ve diğer şans oyunlarında %10 olarak belirlenmiştir.
28 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 8002 sayılı CK ile;
-Mevduat faizleri ve katılma hesabı karşılığı ödenen kar paylarında,
-Devlet tahvili ve Hazine bonoları ile Hazinece kurulan Varlık Kiralama Şirketlerince ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelirlerde,
-Bankaların ihraç ettiği tahvil ve bonolar ile fon kullanıcısının bankalar olduğu Varlık Kiralama Şirketlerinin ihraç ettiği kira sertifikalarından elde edilen kazanç ve iratlarda,
-Yatırım fonlarından elde edilen gelirlerde,
-Varlığa dayalı menkul kıymetler, ipoteğe dayalı menkul kıymetler, ipotek teminatlı menkul kıymetler ve varlık teminatlı menkul kıymetlerden elde edilen gelirlerde
indirimli gelir stopaj oranı uygulaması 30 Nisan 2024 tarihine kadar uzatılmıştır.
28 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 8001 sayılı CK ile;
1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere, 4760 Sayılı ÖTV Kanununa Ekli (III) Sayılı Listenin (B) Cetvelinde yer alan bazı tütün ürünlerine uygulanan ÖTV oranları, asgari maktu ve maktu vergi tutarları yeniden belirlenmiştir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından 2024 yılı için aylık asgari ücret net tutarı 17.002,12.-TL olarak açıklanmıştır.
Bu çerçevede Çalışma Genel Müdürlüğü’nce duyurulan brüt asgari ücrete göre hesaplanan net ücret hesabı ve işverene maliyeti şöyle oluşmuştur:
Asgari Ücretin Netinin Hesabı (TL/Ay)
Brüt Asgari Ücret : 20.002,50
SGK Primi %14 : 2.800,35
İşsizlik Sig.Primi %1 : 200,03
Kesintiler Toplamı : 3.000,38
Net Asgari Ücret : 17.002,12
İşverene Maliyeti (TL/Ay)
Brüt Asgari Ücret : 20.002,50
SGK Primi İşveren %15,5 : 3.100,39 (5 puanlık indirimle)
İşveren İşsizlik Sig.Primi %2 : 400,05
İşverene Toplam Maliyet : 23.502,94
23 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği ile;
-Merkez Bankasınca vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 43,25,
-Avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 44,25 olarak tespit edilmiştir.
Bu çerçevede 23 Aralık 2023 tarihinden itibaren, Vergi Usul Kanunu’nun 281’inci ve 285’inci maddeleri kapsamındaki reeskont hesaplamalarında (senette veya vadeli çekte faiz oranı belirtilmemiş ise) yıllık % 44,25 oranı dikkate alınacaktır.
16 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7953 sayılı CK ile;
5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanununun 3/14 maddesi ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun Ek 3’üncü maddesinde yer alan tutar ve oranlar yeniden belirlenmiştir.
Bu çerçevede, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, yıllık beyanname üzerinden yararlanılan indirim/istisna tutarı 2.000.000 Türk lirası ve üzerinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın yüzde üçü pasifte geçici bir hesaba aktarılacaktır. Bu fıkra kapsamında aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 100.000.000 Türk lirası ile sınırlı olacaktır.
13 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 5) ile;
7440 sayılı Kanun kapsamında yapılacak başvuruların, mücbir sebep hali 30/04/2024 tarihinde sona erecek olan Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki vergi dairelerine 31/07/2024 tarihine kadara yapılabileceği açıklanmıştır.
12 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7918 sayılı CK ile de;
Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki vergi dairelerine borçlu olanların mücbir sebep halinin devam ettiği süre içinde 7256 ve 7326 sayılı Kanunlar kapsamında ödenmesi gereken taksitlerinin ödeme süreleri yeniden belirlenmiştir.
Karar çerçevesinde, mücbir sebep halinin devam etmesine karar verilen yerlerdeki vergi dairelerine borçlu olanların mücbir sebep halinin başladığı 6/2/2023 tarihi ile sona erdiği 30/4/2024 tarihi arasına (bu tarihler dâhil) rastlayan 7256 ve/veya 7326 sayılı Kanunlar kapsamındaki taksitlerinden birincisinin ödeme süresi; mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi izleyen ayda, sonraki taksitlerin ödeme süreleri de bu ayı takip eden aylık dönemler halinde ödenmek üzere uzatılmıştır.
1 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği ile;
-Merkez Bankasınca vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 40,75,
-Avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 41,75 olarak tespit edilmiştir.
Bu çerçevede 1 Aralık 2023 tarihinden itibaren, Vergi Usul Kanunu’nun 281’inci ve 285’inci maddeleri kapsamındaki reeskont hesaplamalarında (senette veya vadeli çekte faiz oranı belirtilmemiş ise) yıllık % 41,75 oranı dikkate alınacaktır.
25 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan VUK Genel Tebliği (Sıra No:554) ile;
Yeniden değerleme oranı 2023 yılı için % 58,46 (elli sekiz virgül kırk altı) olarak tespit edilmiştir.
25 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7887 sayılı CK ile anonim ve limited şirketler için en az sermaye tutarları arttırılmıştır.
Bu çerçevede 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere;
-A.Ş.’ler için 50.000.-TL olarak öngörülen en az sermaye tutarı 250.000.-TL’ye,
-Ltd.Şti.ler için 10.000.-TL olarak öngörülen en az sermaye tutarı 50.000.-TL’ye,
-Kayıtlı sermaye sistemi kabul etmiş halka açık olmayan A.Ş.’ler için 100.000.-TL olarak öngörülen en az başlangıç sermayesi 500.000.-TL’ye
yükseltilmiştir.
24 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7846 sayılı CK ile ithalatta gözetim ve korunma önlemi uygulamaları kapsamında hesaplanan katma değer vergisinin indirim hakkı kaldırılmıştır.
24 Kasım 2023’ten itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe giren Karar’a göre;
-İthalatta gözetim uygulanmasına ilişkin mevzuat kapsamında gözetim uygulamasına tabi malların gümrük beyannamelerinde beyan olunan ve tevsik edilemeyen tutarlar ile bu tutarlar nedeniyle doğan ve katma değer vergisi matrahına dahil edilen her türlü vergi, resim, harç ve paylar dolayısıyla ödenen katma değer vergisinin indirim hakkı kaldırılmıştır.
-İthalatta korunma önlemleri uygulamasına ilişkin mevzuat uyarınca korunma önlemi olarak uygulanan gümrük vergisi ve/veya ek mali mükellefiyetler, ithalatta haksız rekabetin önlenmesi mevzuatı kapsamında uygulanan dampinge karşı vergi ve telafi edici vergiler ile bu tutarlar nedeniyle doğan ve katma değer vergisi matrahına dahil edilen her türlü vergi, resim, harç ve paylar dolayısıyla ödenen katma değer vergisinin indirim hakkı kaldırılmıştır.
18 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7803 sayılı CK ile;
18 Kasım 2023 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listede 87.03 tarife pozisyonunda ve “--Sadece elektrik motorlu olanlar” satırı altında yer alan bazı malların özel tüketim vergisi oranlarına esas özel tüketim vergisi matrahları aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir:
Mal İsmi Vergi Oranı (%)
--Sadece elektrikli motorlu olanlar
---Motor gücü 160 kW’yı geçmeyenler
----ÖTV matrahı 1.450.000.-TL’yi aşmayanlar %10
----Diğerleri %40
---Motor gücü 160 kW’yı geçenler
----ÖTV matrahı 1.350.000.-TL’yi aşmayanlar %50
----Diğerleri %60
14 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7782 sayılı CK ile;
Gecikme zammı oranı her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere %3,5 olarak belirlenmiştir.
Tahsilat Genel Tebliği (Seri: C Sıra No:7) ile de;
Yıllık %24 olarak uygulanmakta olan tecil faizi oranı 14 Kasım 2023’ten itibaren yıllık %36 olarak belirlenmiştir.
8 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik (Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik) ile;
-2024 yılına ertelenen Özet Döviz Pozisyonu Raporu uygulamasına son verilmiştir. Ancak, Sistemik Risk Veri Takip Sistemi bildirimleri ise devam etmektedir.
Buna göre;
-Yurt içinden ve yurt dışından sağlanan toplam nakdi kredi bakiyesi ilgili aylık hesap döneminin son iş günü itibarıyla 100 milyon TL ve üzerinde olan firmalar ile geçmiş bir yıllık hesap dönemindeki net satış hasılatı veya aktif büyüklüğü 500 milyon TL ve üzerinde olan firmalar, veri formu ile talep edilen bilgileri, açıklama formuna uygun olarak Bankaya müteakip aydan itibaren bildirmekle yükümlüdür. Yabancı para cinsinden kredi tutarlarının TL karşılığı ilgili dönemin son iş gününe ilişkin Resmî Gazete’de yayımlanan döviz alış kuru kullanılarak belirlenir.
-Bildirimle yükümlü olunup olunmadığının belirlenmesinde, firmanın toplam nakdi kredi bakiyesi hesaplanırken varsa son hesap dönemine ilişkin TMS’lere göre hazırlanan finansal durum tablosu, TMS’lere göre hazırlanmış finansal durum tablosunun bulunmaması durumunda ise vergi mevzuatı çerçevesinde kamu idarelerine sunulmak üzere hazırlanan bilanço; net satış hasılatı ve aktif büyüklüğü hesaplanırken vergi mevzuatı çerçevesinde kamu idarelerine sunulmak üzere hazırlanan yıllık kurumlar vergisi beyannamesi dikkate alınacaktır.
-Bildirimle yükümlü olan firmanın, toplam nakdi kredi bakiyesi, net satış hasılatı veya aktif büyüklüğünün Bankaca tanımlanan sınırların altında kalması durumunda, müteakip yıllık hesap döneminden itibaren bildirim yükümlülüğü sona erecektir.
Yönetmelik değişiklikleri 1/1/2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.
1 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği ile;
-Merkez Bankasınca vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 35,75,
-Avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 36,75 olarak tespit edilmiştir.
Bu çerçevede 1 Kasım 2023 tarihinden itibaren, Vergi Usul Kanunu’nun 281’inci ve 285’inci maddeleri kapsamındaki reeskont hesaplamalarında (senette veya vadeli çekte faiz oranı belirtilmemiş ise) yıllık % 36,75 oranı dikkate alınacaktır.
31 Ekim 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile;
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun 376 ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin geçici 1 inci maddesinde yer alan “1/1/2024” ibaresi “1/1/2025” olarak değiştirilmiştir.
Sözkonusu değişiklikle madde metninin güncel hali şöyledir:
GEÇİCİ MADDE 1 – 1/1/2025 tarihine kadar, Kanunun 376 ncı maddesi kapsamında sermaye kaybı veya borca batık olma durumuna ilişkin yapılan hesaplamalarda, henüz ifa edilmemiş yabancı para cinsi yükümlülüklerden doğan kur farkı zararlarının tamamı ile 2020 ve 2021 yıllarında tahakkuk eden kiralamalardan kaynaklanan giderler, amortismanlar ve personel giderlerinin toplamının yarısı dikkate alınmayabilir. Bu tutarların belirlenmesinde mükerrerlik oluşmayacak şekilde hesaplama yapılır. Bu fıkra kapsamında yapılacak hesaplamalara ilişkin olarak 13 üncü madde uyarınca hazırlanan finansal tablolarda herhangi bir kayda yer verilmeyerek, bu durum bilgi mahiyetinde dipnotlarda gösterilir.
5 Ekim 2023 tarihli Resmi Gazete’deyayımlanan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Uygulama (UTTS) Genel Tebliği (Sıra No: 1) ile;
Akaryakıt istasyonlarında Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi kurulması zorunluluğu getirilmiş, akaryakıt istasyonlarında yapılan akaryakıt satışlarında plaka bilgisinin söz konusu sistem kullanılarak yeni nesil akaryakıt pompa ödeme kaydedici cihazlara otomatik gönderilmesine ilişkin teknik özelliklerin belirlenmiş, bahse konu sisteme ilişkin uygulamaların Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce yetkilendirilen firmalar tarafından mükelleflerin ve nihai tüketicilerin kullanımına sunulması ve sistem kapsamında bilgi paylaşılması ile uygulamaya ilişkin diğer usul ve esaslar belirlenmiştir.
Tebliğ çerçevesinde;
-Akaryakıt istasyonlarında UTTS’ninkurulması uygun bulunmuştur.
-Akaryakıt pompa tabancalarına Taşıt Tanıma Okuyucu Cihazı (TTO) takılması zorunluluğu getirilmiştir.
-Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtlara 31/12/2024 tarihine kadar Taşıt Tanıma Birimi (TTB) takılması zorunluluğu getirilmiştir. Söz konusu taşıtların yakıt depo girişi üzerine Darphane tarafından üretilen TTB’ler taktırılacaktır. Darphane’den temin edilen TTB’lerin montaj işlemleri sadece Darphane tarafından yetkilendirilen firmalar tarafından yapılacak, TTB’lerin montaj işlemlerine ait süreçler Darphane tarafından belirlenecektir. Taşıtların sahiplik ve/veya plaka bilgisinin değişmesi durumunda TTB’ler yetkili firmalar tarafından değiştirilecektir.
7 Ekim 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 552) ile;
- Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından elektronik ortamda sunulan hizmetlerin tek çatı altında birleştirilerek kişilerin tüm uygulamalara kolay, hızlı ve güvenli bir şekilde erişim sağlaması, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin elektronik ortamda verilebilmesi ve bu belgelere ilişkin yapılan işlemlerin sonuçlarının ilgililerine elektronik ortamda sunulması ile mükelleflerin vergilendirmeye ilişkin ödevlerini yerine getirirken hizmet alma süreçlerinde günümüz bilişim teknolojilerinin getirdiği imkânlardan daha fazla yararlanması amacıyla geliştirilen Dijital Vergi Dairesi uygulamasına,
- İnteraktif Vergi Dairesi (ivd.gib.gov.tr), İnternet Vergi Dairesi (intvrg.gib.gov.tr) ve e-Beyanname Sistemi (ebeynname.gib.gov.tr) erişim sayfaları kapatılarak, tek giriş ile tüm hizmetlere (e-Belge, B-Trans ve e-Defter sistemleri hariç) erişimin dijital.gib.gov.tr üzerinden sağlanmasına,
- Dijital Vergi Dairesi üzerinden mükelleflerin yaptığı başvurulara istinaden vergi dairesince yapılan işlemlerin robotik süreçler ve yapay zekâ teknolojisi kullanarak Dijital Vergi Dairesi tarafından yapılmasına ve bu işlemler sonucunda düzenlenmesi gereken belgelerin Başkanlıkça elektronik ortamda imzalanmasına, mühürlenmesine veya onaylanmasına,
ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
7 Ekim 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 553 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile;
-Alınacak teminat türlerine sigorta şirketleri tarafından verilen kefalet senetlerinin eklenmesine,
-Teminatın iadesi, paraya çevrilmesi ve teminatın haiz olması gereken şartlar ile ceza uygulamasına,
- Banka teminat mektupları ile sigorta şirketleri tarafından verilen kefalet senetleri örneklerine,
-Alınan teminatların EPDK’ya bildirilmesine,
ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
7 Ekim 2023 tarihli Resmi Gazete’deyayımlanan 551 Sıra Numaralı VUK Genel Tebliğ ile;
Elektrikli araçlara kablolu veya kablosuz elektrik enerjisi aktarımı yapmak üzere lisans alan şarj ağı işletmecisi tarafından uygulanan şarj hizmetine ilişkin bilgiler ile bu hizmet karşılığında düzenlenen faturada yer alan bilgilerin elektronik ortamda alınmasına ve fatura düzenleme süresine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Tebliğ çerçevesinde 2 Ocak 2024’ten itibaren gerçekleştirilen teslim ve hizmetlere uygulanmak üzere,
-Elektrikli araçlara sunulan şarj hizmetine ilişkin faturanın teslim anında düzenlenmesi uygun bulunmuştur.
-Bununla birlikte, şarj hizmeti verilecek kişilerle asgari altı aylık sözleşme düzenlenmesi, verilen her bir şarj hizmetine ilişkin bilgileri içerecek şekilde bir icmal hazırlanması ve bu icmallerin düzenlenecek faturaya eklenmesi ile bu kapsamda verilen şarj hizmetine ilişkin bilgilerin anlık olarak Başkanlık ile paylaşılması şartlarının sağlanmasına bağlı olarak, bu kapsamda verilen şarj hizmetlerine ilişkin olarak yedi günde bir fatura (katma değer vergisi açısından vergilendirme dönemi aşılmamak şartıyla) düzenlenebilecektir.
7 Ekim 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 509)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 550) ile;
-2/4/2022 tarihli ve 31797 sayılı Resmi Gazete’deyayımlanan Şarj Hizmeti Yönetmeliği kapsamında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan şarj ağı işletmeci lisansı alan mükellefler ile bu mükellefler tarafından sertifika verilen şarj istasyonu işletmecilerine e-Fatura kullanma zorunluluğu getirilmesi,
-Şarj ağı işletmeci lisansı alan mükellefler ile bu mükellefler tarafından sertifika verilen şarj istasyonu işletmecilerinin söz konusu Yönetmelik kapsamında gerçekleştirdikleri mal teslimi ve hizmet ifalarına istinaden 213 sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince bu mükelleflere düzenleme zorunluluğu getirilen mali belgeleri, mezkûr Kanunun 232 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen, işlemin gerçekleştiği yıla ait, fatura düzenleme zorunluluğuna ilişkin tutara bağlı olmaksızın, elektronik belge (e-Fatura, e-Arşiv Fatura) olarak düzenlemeleri ve bunları elektronik ortamda iletmeleri,
-e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına kayıtlı bulunan ve 483 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında belirtilen şartları sağlayarak ÖKC kullanımından muafiyeti bulunan mükellefler ile 507 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sisteminden yararlanan mükelleflerce, 213 sayılı Kanunun 232 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen, işlemin gerçekleştiği yıla ait, fatura düzenleme zorunluluğuna ilişkin tutara kadar olan perakende mal ve hizmet satışlarında e-Arşiv Faturanın “müşterinin adı, ticaret unvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap numarası” bilgileri yerine, müşterinin adı bölümünde “Nihai Tüketici” açıklamasına yer verilerek düzenlenebilmesine imkan verebilmesi,
hususlarına yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
7 Ekim 2023 tarihli Resmi Gazete’deyayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:527)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 549) ile;
- 527 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 1 ve 2 nci maddelerinde yer alan “elektrik” ibareleri Tebliğ metninden çıkarılmıştır.
- YN Pompa ÖKC’lerin sağlıklı bir şekilde çalışması ve veri güvenliğini sağlamak amacıyla, YN Pompa ÖKC’nin ara birim ünitesi ile pompa ünitesi arasındaki bağlantıların mühürleme işleminin Gelir İdaresi Başkanlığı ve Türk Standardları Enstitüsü arasında yapılacak protokol çerçevesinde Türk Standardları Enstitüsü tarafından yapılmasına ilişkin düzenleme yapılmıştır.
28 Eylül 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği ile;
-Merkez Bankasınca vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 30,75,
-Avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 31,75 olarak tespit edilmiştir.
Bu çerçevede 28 Eylül 2023 tarihinden itibaren, Vergi Usul Kanunu’nun 281’inci ve 285’inci maddeleri kapsamındaki reeskont hesaplamalarında (senette veya vadeli çekte faiz oranı belirtilmemiş ise) yıllık % 31,75 oranı dikkate alınacaktır.
18 Eylül 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliğleri ile;
-Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 31/8/2023, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 30/6/2023 tarihi itibarıyla bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerinin, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebileceği,
-Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 31/8/2023, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 tarihi itibarıyla bankalarda mevcut olan altın hesabı, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilebileceği açıklanmıştır.
7 Eylül 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 47) ile;
- 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetlerde 31/12/2024 tarihine kadar uygulanacak istisnaya ilişkin olarak düzenleme yapılmaktadır.
- Kurumların aktifinde yer alan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerde KDV istisnası uygulaması kaldırıldığından KDV Genel Uygulama Tebliğinin ilgili bölümlerinde düzenleme ve değişiklikler yapılmaktadır.
Ayrıca 7456 sayılı Kanunun 8 inci maddesi ile 3065 sayılı Kanuna eklenen geçici 43 üncü madde uyarınca, 15/7/2023 tarihinden önce kurumların aktifinde kayıtlı bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerde KDV istisnası uygulamasına devam edileceğinden KDV Genel Uygulama Tebliğinin ilgili bölümlerinde düzenleme ve değişiklikler yapılmaktadır.
- Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılan oran değişikliklerinin yürürlük tarihi hususunda finansal kiralama işlemleri açısından yaşanan tereddütler giderilmektedir.
- KDV Genel Uygulama Tebliği ile proje uygulaması getirilen ancak, Tebliğin yürürlüğünden önce istisna belgesi almak suretiyle veya verginin önce uygulanıp sonra iade edilmesi şeklinde yürütülen proje uygulaması dışında işlem yapanların da 1/1/2024 tarihinden itibaren proje uygulaması kapsamında istisna belgesi almaları gerektiği yönünde düzenleme yapılmaktadır.
1 Eylül 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği ile;
-Merkez Bankasınca vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 25,75,
-Avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 26,75 olarak tespit edilmiştir.
Bu çerçevede 1 Eylül 2023 tarihinden itibaren, Vergi Usul Kanunu’nun 281’inci ve 285’inci maddeleri kapsamındaki reeskont hesaplamalarında (senette veya vadeli çekte faiz oranı belirtilmemiş ise) yıllık % 26,75 oranı dikkate alınacaktır.
20 Ağustos 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği (Sayı: 2023/22) ile;
20 Ağustos’tan itibaren uygulanmak üzere, yurt içi yerleşik gerçek kişiler ile yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 30/6/2023 tarihi itibarıyla bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerinin, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebileceği belirtilmiştir.
Diğer taraftan, aynı Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği’nde de (Sayı:2023/23); yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 30/6/2023, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 tarihi itibarıyla bankalarda mevcut olan altın hesabı, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilebileceği ifade edilmiştir.
9 Ağustos 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No:4) ile;
6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş İlinde meydana gelen depremler nedeniyle ilan edilen mücbir sebep halinin Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde 30/11/2023 tarihine kadar devam etmesi uygun bulunmuştur.
Tebliğde, mücbir sebep hali 30/11/2023 tarihinde sona erecek olan; Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki dairelere, 7440 sayılı Kanun kapsamında 29 Şubat 2024 tarihine kadar başvuru yapılabileceği, yapılandırılan tutarların ilk taksitinin 31 Mart 2024 tarihine kadar (bu tarihin resmi tatile rastlaması nedeniyle 1 Nisan 2024 tarihine kadar) ödenmesi gerektiği yönünde açıklamalara yer verilmiştir.
2 Ağustos 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7449 sayılı CK ile;
1 Ağustos 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere geri kazanım katılım payı (GEKAP) tutarları yeniden belirlenmiştir.
29 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7408 sayılı CK ile;
Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14/4 maddesinde yer alan KKM hesaplarından dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır hükmünün 30/6/2023 tarihli bilançolarda yer alan yabancı paralar itibariyle de uygulanmasına karar verilmiştir.
Ek MTV Genel Tebliği 28 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Tebliğe göre;
-Ek MTV’nin konusuna, MTV Kanunu’nun 5 inci, 6 ncı ve geçici 8 inci maddelerinde yer alan (I), (I/A), (II) ve (IV) sayılı tarifelere göre vergiye tabi olan ve 7456 sayılı Kanunun yayımlandığı 15/7/2023 tarihinde ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile yine bu Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar girmektedir.
-Ek MTV, söz konusu taşıtlardan bir defaya mahsus olmak üzere 2023 yılı için alınacaktır.
-Ek MTV’nin mükellefi, 7456 sayılı Kanunun yayımlandığı 15/7/2023 tarihinde 197 sayılı Kanun kapsamında motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olanlar ile bu Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtların sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerdir.
-7456 sayılı Kanunun yayımı tarihi itibarıyla MTV mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilere ilgili vergi dairesince, 2023 yılı için tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisinin tamamı kadar ek MTV tahakkuk edecektir. Tahakkuk eden ek MTV iki eşit taksitte olmak üzere, birinci taksiti bu Kanunun yayımlandığı ayı izleyen ayın sonuna (Ağustos sonu) kadar, ikinci taksiti ise 2023 yılının Kasım ayı sonuna kadar ödenecektir.
-Ancak, 2023 yılının son altı aylık dönemi içerisinde ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtlara tahakkuk ettirilen yıllık motorlu taşıtlar vergisi ikinci altı aylık döneme ilişkin olduğundan, bu taşıtların ek MTV’si de, altı aylık döneme isabet eden motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar olacak ve bu taşıtlara tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenecektir.
-Diğer taraftan, taşıtların her türlü satış veya devir işlemleri yapılmadan önce bu taşıtlara ilişkin tahakkuk eden ek MTV’nin tamamının ödenmesi gerekecektir. Ek MTV ödenmemiş veya Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesi kapsamında taksitlendirilmemiş taşıtlara ait fenni muayene yapılmayacaktır. Ayrıca, ek MTV ödenmeden, trafikten çekme, hurdaya çıkarma ve yurt dışına çıkarma nedeniyle tescil kaydı kapatma işlemi yapılmayacaktır.
25 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KVKK Kurul Kararı ile Veri Sorumluları Sicili (Sicil)’ne kayıt yükümlülüğü istisnası kapsamında belirlenen yıllık mali bilanço toplamı tutarı 100 milyon TL olarak güncellenmiştir.
Karara göre, 25 Temmuz 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işleme olmayan, yıllık çalışan sayısı 50’den az ve yıllık mali bilanço toplamı 100 milyon Türk lirasından az olan gerçek veya tüzel kişi veri sorumluları Sicil’e kayıt yükümlülüğünden istisna tutulacaktır.
16 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7390 sayılı CK ile;
16 Temmuz’dan itibaren uygulanmak üzere ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listenin (A) ve (B) cetvelinde yer alan mallara ilişkin ÖTV tutarları arttırılmıştır.
15 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7456 saylı Kanunla ek motorlu taşıtlar vergisi (Ek MTV) ihdas edilmiştir.
Kanuna göre aşağıdaki MTV tarifelere göre vergilendirilen taşıtlar için bir defaya mahsus olmak üzere “Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi” ihdas edilmiştir.
- Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları, motosikletler vb.-(I) sayılı tarife,
- Minibüs, otobüs, panel, kamyon ve kamyonetler-(II) sayılı tarife,
- Hava taşıtları-(IV) sayılı tarife.
-15 Temmuz 2023 tarihinde ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile 15 Temmuz’dan 31 Aralık 2023 tarihine kadar ilk defa kayıt ve tescil edilecek taşıtlar ek verginin kapsamına girmektedir.
-Ek MTV, 2023 yılı için tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadardır.
-Ek MTV, 15 Temmuz 2023 tarihinde, 15 Temmuz-31 Aralık 2023 döneminde ilk defa kayıt ve tescil edilecek taşıtlar için kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte tahakkuk ettirilmiş ve tebliğ edilmiş sayılacaktır.
-MTV Kanununun 4. maddesinde yer alan istisnalar ek MTV için de uygulanacaktır.
Ayrıca, Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremler dolayısıyla mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde;
- Deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar,
- Deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar,
- Depremde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile
- Deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar,
ek MTV’den istisna tutulacaktır.
-5 Temmuz 2023 tarihinde ilgili sicillere kayıt ve tescilli olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıt vergisi; ilk taksiti 31 Ağustos 2023 tarihine kadar, ikinci taksiti 30 Kasım 2023 tarihine kadar olmak üzere iki taksitte ödenecektir.
-15 Temmuz’dan 31 Aralık 2023 tarihine kadar ilk defa kayıt ve tescil edilecek taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıt vergisi ise bu taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ile birlikte peşin olarak ödenecektir.
Kanun 15 Temmuz 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
15 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7456 sayılı Kanunla Kurumlar Vergisi, KDV ve ÖTV Kanunlarında bazı değişiklikler yapılmıştır.
Kanunla;
- Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için kurumlar vergisi oranı %25’ten %30’a, diğer kurumlar vergisi mükellefleri içinse %20’den %25’e çıkarılmıştır.
- İhracat yapan kurumların, münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi 5 puan indirimli olarak uygulanacaktır. Hem ihracat yapan hem de sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranının 5 puan indirimli olarak uygulanması durumunda, bu kazançların üretimden gelen kısımlarına ayrıca 1 puanlık indirim uygulanmayacaktır.
-Oran değişikliğine ilişkin bu iki düzenleme, 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanacaktır.
-Kurumların, girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri gelirlere sağlanan istisna hariç olmak üzere diğer yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik istisna kaldırılmıştır. (15 Temmuz 2023 tarihinden itibaren iktisap edilen yatırım fonu katılma payları için uygulanacaktır.)
-Kurumların taşınmaz satışlarından elde ettikleri kazançlara uygulanan KDV istisnası ile kazancın %50’sine uygulanan kurumlar vergisi istisnası kaldırılmıştır. Ancak, 15 Temmuz 2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazlar için değişiklik öncesi hükümler uygulanacak, fakat %50 olarak uygulanan istisna oranı, 15 Temmuz 2023 ve sonrasında yapılacak taşınmaz satışlarından sağlanan kazançlar için %25 olarak dikkate alınacaktır. KDV istisna uygulamasında da 15 Temmuz 2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazlar için sözkonusu değişikliklerden önceki hükümler uygulanacaktır.
-1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere, taşınmazlar kısmi bölünme kapsamından çıkarılmıştır.
-Diğer taraftan, ÖTV Kanunu’na ekli (I) sayılı listedeki mallar için maktu vergi tutarlarının her yıl Ocak ve Temmuz aylarında, yurt içi üretici fiyat endeksindeki (Yİ-ÜFE) son altı ayda meydana gelen değişim oranında güncellenebilmesi için düzenlemeler de yapılmış, ÖTV Kanunu’na ekli (I) ve (III) sayılı listelerde yer alan malların, oluşabilecek fiyat dalgalanmalarına uygun şekilde vergilenmesi amacıyla Cumhurbaşkanı’na tanınan yetkiler artırılmıştır.
7344 sayılı CK ile artırılan maktu harç tutarlarına ilişkin Harçlar Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 93) 13 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
7 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği ile;
Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 ile 30/6/2023 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebilecektir.
7 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7343 sayılı CK ile;
7 Temmuz 2023 tarihinden itibaren iktisap edilen paylara ilişkin olarak uygulanmak üzere, payları Borsa İstanbul’da işlem gören tam mükellef sermaye şirketlerinin iktisap ettikleri kendi paylarına ilişkin olarak dağıtılmış kar payı sayılan tutarlar üzerinden %0 oranında tevkifat yapılacaktır.
7 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7344 sayılı CK ile, 8 Temmuz 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;
Harçlar Kanunu’na bağlı 9 sayılı tarifenin “II-Sürücü belgesi harçları” bölümü hariç olmak üzere, tarifelerde yer alan ve 2023 yılında uygulanan maktu harç tutarları %50 oranında arttırılmıştır.
Kanuna bağlı 8 sayılı tarifenin “VII-Yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı” başlıklı bölümün bir numaralı fıkrasında yer alan harç tutarı ise 20.000.-TL’ye yükseltilmiştir.
7 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7347 sayılı CK ile;
7 Temmuz 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, şans oyunları vergisi oranları; spor müsabakalarına dayalı müşterek bahislerde %10, at yarışlarında %14 ve diğer şans oyunlarında %20 olarak belirlenmiştir.
7 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7345 sayılı CK ile;
7 Temmuz 2023 tarihinden itibaren kullandırılan tüketici kredilerinde lehe alınan paralar üzerindeki BSMV oranı %10’dan %15’e yükseltilmiştir.
7 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7346 sayılı CK ile;
10 Temmuz 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %18’lik genel KDV oranı %20’ye, %8’lik KDV oranı ise %10’a yükseltilmiştir.
Karar ile ayrıca yine 10 Temmuz 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere sabun, şampuan, deterjan, dezenfektanlar, ıslak mendil (sabun, deterjan veya solüsyon emdirilmiş olsun olmasın), tuvalet kâğıdı, kâğıt havlu, kâğıt mendil ve peçetenin KDV oranı da %8’den %20’ye yükseltilmiştir.
TCMB tarafından yapılan duyuruyla;
Özet Döviz Pozisyon Raporu bildirim yükümlülüğü, 50 milyon TL ve üzeri kredi bakiyesi bulunan firmaları da içerecek şekilde, kapsama giren tüm firmalar için Ocak 2024 raporlama döneminden başlamak üzere ertelenmiştir.
Yabancı para cinsinden kredi bakiyesi 15 milyon dolar ve üzerindeki Sistemik Risk Veri Takip Sistemi kapsamındaki firmalar aylık raporlamalarına devam edeceklerdir.
28 Haziran 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7332 sayılı CK ile;
-Devlet tahvili ve Hazine bonoları ile kira sertifikalarından elde edilen gelirlere uygulanan %0 oranlı stopajın süresi 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
-Döviz tevdiat hesaplarına yürütülen faizler ile katılım bankalarınca döviz katılma hesaplarına ödenen kâr paylarından; vadesiz, ihbarlı ve özel cari hesaplar ile vadeli hesaplarda tevkifat oranı %25’e yükseltilmiştir. Bu oran, 28 Haziran 2023’ten itibaren vadesiz ve özel cari hesaplara ödenecek faizler ve kâr payları ile aynı tarihten itibaren açılan veya vadesi yenilenen vadeli hesaplara ödenecek faizler ve kâr paylarına uygulanacaktır.
-Mevduat faizleri ile katılım bankalarınca ödenen kâr paylarına uygulanan düşük oranlı tevkifatın süresi 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılmıştır. TL mevduat faizleri ile katılım bankaları tarafından TL katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları üzerinden vadesine göre %5, %3 ve %0 oranlarında tevkifat yapılmaya devam edecektir.
-Dövizli fonlar dışındaki yatırım fon gelirleri ile bankalarca ihraç edilen tahvil gelirlerinde uygulanan düşük oranlı tevkifatın süresi 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
24 Haziran 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği ile;
-Merkez Bankasınca vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 15,75,
-Avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 16,75 olarak tespit edilmiştir.
Bu çerçevede 24 Haziran 2023 tarihinden itibaren, Vergi Usul Kanunu’nun 281’inci ve 285’inci maddeleri kapsamındaki reeskont hesaplamalarında (senette veya vadeli çekte faiz oranı belirtilmemiş ise) yıllık %16,75 oranı dikkate alınacaktır.
2023 yılının ikinci yarısı için 1 Temmuz’dan itibaren geçerli olmak üzere aylık asgari ücret net tutarı %34 artışla 11.402,32.-TL olarak açıklanmıştır.
Bu çerçevede Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca duyurulan asgari ücretin net hesabı ve işverene maliyeti şöyle oluşmuştur:
Asgari Ücretin Netinin Hesabı (TL/Ay)
Brüt Asgari Ücret :13.414,50
SGK Primi %14 : 1.878,03
İşsizlik Sig.Primi%1 : 134,15
Kesintiler Toplamı : 2.012,18
Net Asgari Ücret :11.402,32
İşverene Maliyeti (TL/Ay)
Brüt Asgari Ücret :13.414,50
SGK Primi İşveren %15,5 : 2.079,25 (5 puanlık indirimle)
İşveren İşsizlik Sig.Primi %2 : 268,29
İşverene Toplam Maliyet :15.762,04
26 Mayıs 2023 tarihinde yayımlanan 7300 sayılı CK ile 7440 sayılı Kanun’da yer alan;
-Kesinleşmiş alacaklar,
-Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar,
-İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemler,
-Matrah ve vergi artırımı,
-İşletme kayıtlarının düzeltilmesi,
-Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Kurumu alacakları,
-Ön değerlendirme, araştırma veya tespit aşamasında olan eksik işçilik prim tutarları ile kesinleşmemiş idari para cezaları,
-Diğer hükümler
ile ilgili başvuru, bildirim ve beyan süreleri ödeme süreleri 30 Haziran 2023 tarihine kadar, bu başvuru, bildirim ve beyana ilişkin ilk taksit ödeme süreleri ise 31 Temmuz 2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
25 Mayıs 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7297 sayılı CK ile “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliği” yürürlüğe konulmuştur.
Yönetmelik ile KOBİ’lerin tanımlanmasına, niteliklerine, sınıflandırılmasına ve uygulamalarına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Yönetmelik’te KOBİ’ler; yıllık çalışan sayısı 250 kişiden az olan yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 500 milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler olarak tanımlanmıştır.
10 Mayıs 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği (Seri: B Sıra No: 18) ile;
İdari para cezaları için genel usul kanunu olan 5326 sayılı Kabahatler Kanununun bazı maddelerinin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Tebliğe göre;
-İdari para cezaları, hususi kanunlarında belirtilen sürelerde ödenir. Ödeme süresi düzenlenmemiş olan idari para cezaları, idari yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir.
-İdari para cezasının ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, cezadan %25 oranında indirim yapılır. Ödeme süresi içinde idari para cezasının toplam %75’inin ödenmesi halinde indirim hakkından yararlanılır.
-İdari para cezasının ödenmiş olması, idari yaptırım kararına karşı süresi içinde kanun yoluna başvurmaya engel teşkil etmez.
-Cezaya muhatap olanın ekonomik durumunun müsait olmaması halinde idari para cezasının ödeme süresi içinde cezayı veren birimden taksitlendirilmesi talep edilebilir.
-Taksitlendirme talebinin kabul edilmesi durumunda idari para cezası dört eşit taksitte ve birinci taksit idari para cezasının ödeme süresi içinde, geri kalan üç taksit ise idari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde cezayı veren birim tarafından belirlenecek sürelerde ödenir.
-5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesine göre yapılacak taksitlendirmelerde, teminat ve tecil faizi aranmaz.
-İdari para cezalarında tahsil zamanaşımı süreleri;
a) 10.000 TL’den az olanlar için 3,
b) 10.000 TL - 19.999 TL arasında olanlar için 4,
c) 20.000 TL - 49.999 TL arasında olanlar için 5,
ç) 50.000 TL ve üzeri olanlar için 7,
yıldır.
-Zamanaşımı süresi, idari para cezasının kesinleştiği takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren işlemeye başlar.
25 Nisan 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7165 sayılı CK ile;
Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14/4 maddesinde yer alan KKM hesaplarından dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır hükmünün 31/3/2023 tarihli bilançolarda yer alan yabancı paralar itibariyle de uygulanmasına karar verilmiştir.
20 Nisan 2023 tarihli 7103 sayılı CK ile;
1 Nisan 2023’ten itibaren geçerli olmak üzere, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2. maddesinin üçüncü fıkrası ile 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’un 3. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında, teknoloji geliştirme bölgeleri ile Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde çalışan personelin toplam sayısına veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerine uygulanmak üzere söz konusu bölge ve merkezler dışında geçirilen süreler bakımından belirlenmiş olan oran, mahiyeti Bakanlıkça belirlenecek bilişim personeline 01.04.2023-31.12.2023 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) %100, bunlar dışındaki personele ise 31.12.2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) %75 olarak uygulanacaktır.
15 Nisan 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 3) ile kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ödenecek ek vergiye açıklamalar yapılmıştır.
5520 sayılı Kanun ile diğer Kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancının tespitinde dikkate alınan istisna ve indirim tutarları ile 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar ek verginin konusunu oluşturmaktadır.
Kurumlar vergisi mükelleflerince elde edilen tüm kazançlar kurum kazancına dâhil edilmekte, 5520 sayılı Kanun ile diğer Kanunlarda düzenlenen indirim ve istisnalar ise kurumlar vergisi beyannamesinin “Zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler” ile “Kazancın bulunması halinde indirilecek istisna ve indirimler” bölümünde gösterilmek suretiyle kazancın veya vergiye tabi matrahın tespitinde indirim konusu yapılmaktadır.
5520 sayılı Kanun ile diğer Kanunlarda yer alan ve ek verginin konusuna giren istisnalar aşağıdaki gibidir:
a) İştirak Kazançları İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-a).
b) Yurtdışı İştirak Kazançları İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-b).
c) Yurtdışı İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-c).
ç) Emisyon Primi Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-ç).
d) Taşınmaz, İştirak Hisseleri ve Fon Satış Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-e).
e) Bankalara, Finansal Kiralama ya da Finansman Şirketlerine veya TMSF'ye Borçlu Durumda Olanların Taşınmaz veya İştirak Hisselerinin Satış Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-f).
f) Yurtdışı Şube Kazançları İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-g).
g) Yurtdışı İnşaat, Onarım, Montaj ve Teknik Hizmetler Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-h).
ğ) Eğitim ve Öğretim Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-ı).
h) Yabancı Fon Kazançlarının Vergilendirilmesinde Yönetici Şirketlere İlişkin Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/A).
ı) Sınai Mülkiyet Hakları Satış Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/B).
i) 5300 Sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu Kapsamında Düzenlenen Ürün Senetlerinin Elden Çıkarılmasından Doğan Kazanç İstisnası (193 sayılı Kanun).
j) Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden Sağlanan Kazanç İstisnası (4490 sayılı Kanun).
k) Serbest Bölgelerde Elde Edilen Kazanç İstisnası (3218 sayılı Kanun) .
l) Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Elde Edilen Kazanç İstisnası (4691 sayılı Kanun).
m) Araştırma Altyapılarının Ar-Ge ve Yenilik Faaliyetlerinden Elde Ettikleri Kazançlarda İstisna (6550 sayılı Kanun).
n) Özel Kanunlarda Yer Alan ve Ek Vergi Matrahına Dâhil Edilmesi Gereken Diğer İstisnalar.
5520 sayılı Kanun ile diğer Kanunlarda yer alan ve ek verginin konusuna giren indirimler şunlardır:
a) Yurtdışına Verilen Yazılım, Mühendislik, Eğitim ve Sağlık Hizmetleri Kazanç İndirimi (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-ğ).
b) Nakdi Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz İndirimi (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-ı).
c) Yatırım İndirimi İstisnası (193 sayılı Kanun Geçici Madde 61 kapsamında tevkifata tabi olmayanlar).
ç) Ar-Ge ve Tasarım İndirimi (5746 sayılı Kanun).
d) Teknogirişim Sermaye Desteği İndirimi (5746 sayılı Kanun).
e) Teknokent Sermaye Desteği İndirimi (4691 sayılı Kanun).
f) Özel Kanunlarda Yer Alan ve Ek Vergi Matrahına Dâhil Edilmesi Gereken Diğer İndirimler.
Ek vergi düzenlemesine ilişkin Kanun maddesinde, kurumlar vergisi mükelleflerince kazancın tespitinde dikkate alınan bazı istisnalar ek verginin kapsamı dışında tutulmuş olup, bu istisnalar aşağıdaki gibidir:
a) Yatırım Fon ve Ortaklığı Portföy İşletmeciliği Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-d).
b) Risturn Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-i).
c) Sat-Kirala-Geri Al İşlemlerine Yönelik Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-j).
ç) Varlık Kiralama İşlemlerinden Elde Edilen Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-k).
d) Kur Korumalı Mevduat ve Katılım Hesaplarından Elde Edilen Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Geçici Madde 14).
e) Yatırım İndirimi İstisnası (193 sayılı Kanunun Geçici Madde 61 inci maddesi kapsamında tevkifata tabi tutulanlar).
Ek vergi düzenlemesine ilişkin Kanun maddesinde, kurumlar vergisi mükelleflerince vergiye tabi matrahın tespitinde dikkate alınan bazı indirimler verginin kapsamı dışında tutulmuş olup, verginin kapsamı dışında tutulan bu indirimler aşağıdaki gibidir:
a) Sponsorluk Harcamalarında İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-b).
b) Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-c).
c) Eğitim ve Sağlık Tesisleri ile Yurt İnşaatlarına İlişkin Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-ç).
ç) Kültür ve Turizm Amaçlı Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-d).
d) Cumhurbaşkanınca Başlatılan Yardım Kampanyalarına Yapılan Bağışlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-e).
e) Kızılay Derneği ile Yeşilay Cemiyetine Yapılan Nakdi Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-f).
f) 213 sayılı Kanunun 325/A Maddesine Göre Girişim Sermayesi Fonu Olarak Ayrılan Tutarlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-g).
g) 5378 Sayılı Engelliler Hakkında Kanuna Göre Korumalı İşyeri İndirimi (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-h).
ğ) Özel Kanunları Uyarınca Kurum Kazancından İndirimine İzin Verilen Bağış ve Yardımlar.
“Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik” kapsamında mikro ve küçük işletme olarak sınıflandırılan kurumlar vergisi mükelleflerinin; teknoloji geliştirme bölgelerinden elde ettikleri kazançlar ile Ar-Ge ve tasarım merkezi bulunan mükelleflerin bu merkezlerdeki Ar-Ge ve tasarım harcamaları üzerinden hesaplanan Ar-Ge ve tasarım indirimleri ek vergi kapsamının dışındadır. Öte yandan bu kapsamdaki mükelleflerin, ek vergi kapsamına giren diğer indirim ve istisnaları ile indirimli kurumlar vergisi matrahları nedeniyle ek vergi hesaplamaları gerekmektedir.
7440 sayılı Kanunun yayım tarihi olan 12/3/2023 itibarıyla mikro ve küçük işletme kapsamındaki mükelleflerin, bu durumlarını tevsik edici Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığından aldıkları belgeyi kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayı izleyen ayın sonuna kadar bağlı bulundukları vergi dairesine vermeleri gerekmektedir.
Ek verginin matrahı, Kanunun 10 uncu maddesinin yirmi yedinci fıkrasında belirlenen ve detaylarına bu Tebliğin 5 inci maddesinde yer verilen indirim ve istisnalar ile 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi hükmüne istinaden tespit olunan indirimli kurumlar vergisi matrah tutarlarıdır.
2022 yılına ilişkin verilen kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, tespit olunan matrahlar üzerinden Kanun hükmüne istinaden %10 oranında ek vergi hesaplanacaktır.
5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki iştirak kazançları ile aynı fıkranın (b) ve (g) bentlerinde düzenlenen yurtdışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıyan yurtdışı iştirak kazançları ve yurtdışı şube kazançları üzerinden %5 oranında vergi hesaplanacaktır.
5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (h) bentlerinde düzenlenen yurtdışı iştirak hissesi satış kazançları ve yurtdışı inşaat, onarım ve teknik hizmetlerden elde edilen kazançlar üzerinden ise ek vergi %10 oranında hesaplanacak olup bu kazançların elde edildiği ülkede en az %15 oranında vergi yükü taşıdığına ilişkin tevsik edici belgelerin kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairelerine ibraz edilmesi durumunda, bu istisnalar üzerinden hesaplanan %10 oranındaki verginin %5’e isabet eden kısmı iade edilecektir. Söz konusu iadeler, 6/4/2004 tarihli ve 25425 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:252)’nin üçüncü bölümünde yapılan açıklamalara göre vergi dairelerince yapılacaktır.
Hesaplanan ek vergi, ilk taksiti kurumlar vergisinin ödeme süresi içerisinde, ikinci taksiti ise bu süreyi takip eden dördüncü ay içerisinde olmak üzere iki eşit taksit halinde ödenecektir. Mükelleflerin; tasfiye, birleşme, devir ve tam bölünme işlemleri nedeniyle 2022 yılına ilişkin olarak Kanunun yayım tarihi olan 12/3/2023 tarihinden önce vermiş oldukları beyannamelerde faydalandıkları indirim ve istisna tutarları üzerinden ek vergi hesaplanmayacaktır.
TCMB tarafından bankalara özet döviz pozisyon raporu hakkında gönderilen yazı ile;
Söz konusu raporlamanın kapsam ve süresinde aşağıda belirtilen değişiklikler yapılmıştır:
1.Merkezi olağanüstü hâl ilan edilen deprem ilerinde bulunan firmalar, olağanüstü halin devamı süresince raporlama zorunluluğundan muaf tutulmuştur.
2.Raporlama yükümlülüğü kapsamına girecek firmaların belirlenmesinde esas alınan, yurt içi tüm bankalardaki nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyesi alt sınırı 5 milyon TL'den 10 milyon TL'ye yükseltilmiştir.
3.Aylık özet döviz pozisyon raporu için bildirim süresi "takip eden ayın ilk 10 iş günü" yerine "takip eden ayın son günü" olarak değiştirilmiştir.
Ayrıca:
-Yurt içi tüm bankalardaki nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyesi 10 milyon TL ile 50 milyon TL arasında olan firmaların raporlama yükümlülüğü 2024 yılı Ocak ayına ilişkin raporla başlamak üzere ertelenmiştir.
-Yurt içi tüm bankalardaki nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyesi 50 milyon TL ve üzerinde olan firmalar için ise Mart ve Nisan 2023 aylarına ilişkin raporlamaların en geç bildirim süresi 30 Haziran 2023'e uzatılmıştır.
7 Nisan 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Kurumlar Vergisi Tebliği (Seri No:22) ile;
-Türkiye’de gerçekleştirilen Ar-Gefaaliyetleri sonucunda geliştirilen elektrik motorlu taşıt araçlarına yönelik yatırım teşvik belgesi olan şirketlerin yatırıma katkı tutarlarının, özel tüketim vergilerine mahsuben kullandırılmasına,
-Mahsuben veya nakden iade için gerekli belgelere,
-İade işlemi için yapılması gerekenlere,
-Yatırım teşvik belgelerine ilişkin kısmi tamamlama işlemi yapılması durumunda endeksleme uygulamasına
ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
Tebliğ çerçevesinde;
Yatırımlar dolayısıyla hak kazanılan yatırıma katkı tutarının, sadece elektrikli taşıtların ilk iktisabı dolayısıyla 31/12/2035 tarihine kadar vergi dairesine ödenen özel tüketim vergisinin (ÖTV), takvim yılının üçer aylık dönemleri itibarıyla bu mükelleflere kısmen veya tamamen, nakden ya da vergi borçlarına mahsuben ödenmesi suretiyle kullandırılması mümkündür.
1945 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Türkiye’de üretilen sadece elektrikli taşıtların ilk iktisabı dolayısıyla ödenen ÖTV’nin, takvim yılının üçer aylık dönemleri itibarıyla, Kararda belirtildiği şekilde tamamen, nakden ya da vergi borçlarına mahsuben ödenmesi suretiyle kullandırılması uygun görülmüştür. Bu şekildeki kullanımın Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 12 nci maddesi kapsamında hak edilen yatırıma katkı tutarının %56,5’ini veya öngörülen bu tutarın aşılmaması kaydıyla azami 960 bin adet taşıt satışı için ödenen ÖTV tutarını geçmemesi öngörülmüştür.
1 Nisan 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği ile;
Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 ile 31/3/2023 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerinin, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebileceği belirtilmiştir.
1 Nisan 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile KDV Genel Uygulama Tebliği’nde bazı değişiklikler yapılmıştır.
Öne çıkan düzenlemeler şöyledir:
-İade hakkı doğuran işlemin yapıldığı yılda süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesi bulunan mükelleflerin, hizmet nitelikli tevkifata tabi (işgücü, temizlik, taşımacılık, ticari reklam vb. Tebliğ’de sayılan) işlemlerinden kaynaklanan nakden ve mahsuben KDV iade alacakları YMM raporu ile yerine getirilebilecektir.
-1/2/2023 tarihinden itibaren yapılan işlemlere uygulanmak üzere mükelleflerin iade hakkı doğuran işlemlerine ilişkin olarak iade talebinde bulunabilecekleri asgari tutar 2.000 TL olarak belirlenmiştir. Belirlenen bu tutarın mükelleflerin iade talep ettiği tutardan düşülmesi söz konusu değildir. Bu kapsamda, mükellefler iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan iade talep tutarları 2.000 TL’nin altında olan vergilendirme dönemleri de dahil olmak üzere ilgili dönem beyannamelerinde iade beyan edecek ve bu tutarlar için iade talebinde bulunacaktır. Ancak vergi dairelerince 2.000 TL’nin altındaki iade talepleri bu vergilendirme döneminde değerlendirmeye alınmaksızın sonraki vergilendirme dönemlerindeki iade talepleri ile birlikte değerlendirilecektir.
-Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanılmasına yönelik olumsuz tespit bulunan dönemi kapsayan takvim yılında süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesi bulunan mükelleflerin, sahte/yanıltıcı olduğu tespit edilen belgelerde yer alan alım tutarının, aynı dönemdeki toplam alımlarının %5’ini geçmemesi halinde, bu mükellefler sahte/yanıltıcı belge kullanma tespiti gerekçesiyle özel esaslar kapsamına alınmayacaktır. Ancak bu durumun izaha davet ve buna bağlı olarak uygulanacak özel esaslar uygulamasına etkisi yoktur.
-Aralık/2022 ve öncesi vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak haklarında bu Tebliğ kapsamında;
- Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma olumsuz raporu ile
- Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma,
- Beyanname vermeme,
- Adresinde bulunamama,
- Defter ve belge ibraz etmeme,
olumsuz tespitleri bulunan ve bu nedenle özel esaslara tabi olan mükelleflerden 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 takvim yıllarında faaliyette bulundukları dönemlerin tamamına ilişkin olarak 7440 sayılı Kanunun 5 inci ve geçici 1 inci maddeleri kapsamında KDV artırımında bulunanlar, artırım tutarlarının tamamını ödedikleri tarihten itibaren özel esaslar kapsamından çıkarılır. Ayrıca, taksit uygulamasından faydalanan mükelleflerin hesaplanan tutarların tamamı ile bir taksite ait tutarın %10’u kadar banka teminat mektubu, sigorta şirketi kefalet senedi, devlet tahvili veya hazine bonosu cinsinden teminat göstermeleri halinde taksitlerin tamamının ödenmesi beklenmeksizin genel esaslara dönüşleri sağlanacaktır.
2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 takvim yıllarında faaliyette bulundukları dönemlerin tamamına ilişkin olarak 7440 sayılı Kanunun 5 inci ve geçici 1 inci maddeleri doğrultusunda KDV artırımında bulunarak özel esaslar kapsamından çıkarılan mükellefler, artırımda bulunulan yıllar için yukarıda belirtilen olumsuzluklar kapsamında tekrar özel esaslara alınmayacaklardır.
TCMB’nin bankalara ilettiği talimata istinaden, yurt içi tüm bankalardan nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan şirketlere “Özet Döviz Pozisyon Raporu” bildiriminde bulunma zorunluluğu getirildi.
İlk aylık raporlama Mart dönemine ilişkin olarak 10 Nisan 2023 tarihine kadar yapılacaktır.
7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun uygulamasına yönelik hazırlanan Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliğ (Seri No:1); 25/3/2023 tarih ve 32143 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
1 Seri No.lu Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği ile;
amaçlarıyla hazırlanan ve 12/3/2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun uygulamasına yönelik usul ve esaslar belirlenmiştir.
Tebliğde, 7440 sayılı Kanun kapsamına giren alacaklar ve bu alacakların yeniden yapılandırılması ile matrah ve vergi artırımı, işletme kayıtlarının düzeltilmesine yönelik hükümlerin açıklamaları yer almaktadır.
Ayrıca, 16/8/1961 tarihli ve 351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanununun geçici 8 inci maddesinin verdiği yetkiye istinaden öğrenim ve katkı kredileriyle ilgili gecikme zammı, katsayı, Yİ-ÜFE tutarı gibi alacakların terkinine dair açıklamalar yapılmıştır.
Diğer yandan, depremde zarar görenlere yönelik 7440 sayılı Kanunla getirilen hükümlerin uygulama usul ve esaslarının açıklandığı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 2) de aynı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
23 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de “7440 Sayılı Kanun Kapsamında Gümrük Alacaklarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Tebliğ” yayımlanmıştır.
Tebliğ ile; 31/12/2022 tarihinden (bu tarih dâhil) önce 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacaklarının 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında yeniden yapılandırılarak tahsiline ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Diğer taraftan, 20 Mart 2023 tarihli SGK Genelgesi ile de, SGK tarafından 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip edilen, 2022/Aralık ve önceki aylara ait olup Kanunun yayım tarihi olan 12/3/2023 tarihi veya 7440 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde belirtilen sürelerin sonuna kadar tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan SGK alacakları ile takip ve tahsili SGK’ya verilen alacakların yapılandırılmasına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
12 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7440 sayılı Kanun ile işletmelerdeki emtia, makine, teçhizat, demirbaş, kasa ve ortaklardan alacaklar için düzeltme yapılması imkanı getirildi.
Bu kapsamda;
(1) İşletmede mevcut olduğu hâlde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır:
a) Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dâhil), işletmelerinde mevcut olduğu hâlde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel ile bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan sürede (31 Mayıs 2023’e kadar) bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebilirler. Bildirime dâhil edilen kıymetler için amortisman ayrılmaz.
b) Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler aktiflerine kaydettikleri emtia için ayrı, makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere özel karşılık hesabı açarlar. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi hâlinde sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez. Makine, teçhizat ve demirbaşlar envantere kaydedilir ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman addolunur. İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ise söz konusu emtiayı defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydederler.
c) Bu fıkranın (a) bendi uyarınca beyan edilen; makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak katma değer vergisi hesaplanır ve ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyanname verme süresi içinde ödenir. Makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen bu vergi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez. Emtia üzerinden ödenen vergi genel esaslara göre indirilir, ancak iadeye konu edilmez. Bu emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar için 3065 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin (2) numaralı fıkrası hükmü uygulanmaz.
ç) Bu fıkranın (a) bendi kapsamında bildirilen kıymetlerin satılması hâlinde satış bedeli, bunların deftere kaydedilen değerinden düşük olamaz.
d) Özel tüketim vergisi konusuna giren malları bu fıkranın (a) bendi kapsamında beyan eden ve alış belgelerini ibraz edemeyen mükelleflerin, bu malların beyan tarihindeki miktarı ve emsal bedeli üzerinden geçerli olan özel tüketim vergisini, bu fıkranın (c) bendinde belirtilen beyanname verme süresi içinde ayrı bir beyanname ile beyan ederek aynı süre içinde ödemeleri hâlinde bu mallar bakımından 4760 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (3) numaralı fıkrası hükmü uygulanmaz.
e) Bu fıkra hükmünün uygulanmasına ilişkin olarak geçmişe yönelik vergi cezası uygulanmaz.
(2) Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır:
a) Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dâhil), kayıtlarında yer aldığı hâlde işletmelerinde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını, bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan sürede (31 Mayıs 2023’e kadar), emtialar bakımından aynı nev’iden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kâr oranını, makine, teçhizat ve demirbaşlar bakımından kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedellerini dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilirler. Gayrisafi kâr oranının cari yıl kayıtlarına göre tespit edilemediği hâllerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınır. Bu hükme göre ödenmesi gereken katma değer vergisi, ilk taksit beyanname verme süresinde, diğerleri takip eden birinci ve ikinci ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenir.
b) Bu fıkra hükmünün uygulanmasına ilişkin olarak geçmişe yönelik vergi cezası ve gecikme faizi uygulanmaz.
(3) Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile bunlarla ilgili diğer işlemler hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır:
a) Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2022 tarihi itibarıyla düzenleyecekleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan sürede (31 Mayıs 2023’e kadar) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler.
b) Bu fıkranın (a) bendi kapsamında beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında hesaplanan vergi, beyanname verme süresi içinde ödenir.
c) Bu fıkra kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz.
12 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7440 sayılı Kanun ile;
Kurumlar vergisi mükelleflerine, 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile aynı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin %10 oranında, 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde düzenlenen istisna ile yurt dışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna kazançlar üzerinden ise %5 oranında ek vergi getirilmiştir.
Bu verginin gider ve indirim olarak dikkate alınması mümkün olmayıp hiçbir vergiden mahsup da edilemeyecektir.
Bu verginin ilk taksitinin kurumlar vergisinin ödeme süresi içinde, ikinci taksitinin ise bu süreyi takip eden 4. ayda ödenmesi gerekmektedir.
Kanuna göre ek vergi hesaplanmayacak istisna ve indirimler aşağıdaki şekildedir:
Diğer taraftan 6 Şubat 2023 tarihi itibarıyla, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa İlleri ile Sivas ilinin Gürün ilçesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaftır.
12 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7440 sayılı Kanun ile mükelleflere matrah ve vergi artırımı imkanı getirilmiştir.
Bu çerçevede;
-Mükelleflerin, gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırarak bu maddede belirtilen süre ve şekilde ödemeleri hâlinde, kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu yıllara ilişkin olarak bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat yapılmayacaktır.
-Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri vermiş oldukları beyannamelerinde vergiye esas alınan matrahlarını 2018 yılı için %35, 2019 yılı için %30, 2020 yılı için %25, 2021 yılı için %20 ve 2022 yılı için %25 oranlarından az olmamak üzere artırarak matrah artırımına ilişkin düzenlemeden yararlanabilirler.
Artırılan matrahlar üzerinden %20 oranında vergi ödenmesi gerekmektedir. Ancak ilgili yıl gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerini kanuni süresinde vermiş, bu vergileri süresinde ödemiş ve ilgili yıllara ilişkin borç yapılandırma imkânından yararlanmamış olan mükellefler %15 oranında vergi ödeyeceklerdir.
-2022 takvim yılına yönelik matrah artırımında bulunulabilmesi için;
Bu yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmiş olması ve bu beyannamelerde beyan edilen vergiye esas matrahların, 2021 takvim yılında beyan edilen matrahın %122,93 oranında artırılması suretiyle bulunan tutar ile 2022 takvim yılı üçüncü geçici vergilendirme döneminde beyan edilen matrahın %40 oranında artırılması suretiyle bulunan tutarın yüksek olanından az olmaması
şarttır.
-2018 ilâ 2021 yıllarına ilişkin matrah artırımı yapılması durumunda gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararların %50’si, 2022 ve izleyen yıllar kârlarından mahsup edilmez. 2022 yılına ilişkin matrah artırımı yapılması durumunda gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları 2022 yılına ait zararlarının tamamı 2023 yılından itibaren izleyen yıl karlarından mahsup edilmez.
-Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15 ve 30. maddeleri kapsamında; ücret, yıllara sâri inşaat işleri hakkediş bedelleri, dağıtılan kâr payları, kira ve serbest meslek ödemeleri ile çiftçiler ve esnaf muaflığından yararlananlara yapılan ödemeler üzerinden hesaplanması gereken stopajlar için vergi artırımı yapılabilmesi mümkündür.
-KDV mükellefleri, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki hesaplanan KDV’nin yıllık toplamı üzerinden; 2018 yılı için %3, 2019 yılı için %3, 2020 yılı için %2,5, 2021 yılı için %2 ve 2022 yılı için %2’den az olmamak üzere belirlenecek katma değer vergisini, vergi artırımı olarak beyan edebileceklerdir.
- Kanun kapsamında matrah ve vergi artırımı talebinde bulunmak isteyen mükelleflerin başvurularını 31 Mayıs 2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) (mücbir sebep ilan edilen yerlerdeki dairelere 31 Ekim 2023) yapmaları gerekmektedir.
- Hesaplanan vergilerin peşin ödenmek istenmesi durumunda, tamamının 30 Haziran 2023 tarihine kadar (mücbir sebep ilan edilen yerlerde 30 Kasım 2023) ödenmesi gerekmektedir. Bu tutarların aylık dönemler halinde azami 12 eşit taksitte ödenmesi de mümkündür.
- Matrah veya vergi artırımı dolayısıyla verilen beyannamelere ait 1.000 TL tutarındaki damga vergileri ilk taksit ödeme süresinde ödenecektir.
7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 12 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Kanun ile;
gibi önemli imkanlar getirilmiştir.
Kanundan yararlanmak için 31 Mayıs 2023 tarihine kadar başvuru yapılması gerekmektedir.
3 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6885 sayılı CK ile;
ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listede 87.03 tarife pozisyonunda ve “--Sadece elektrik motorlu olanlar” satırı altında yer alan bazı malların özel tüketim vergisi oranlarına esas özel tüketim vergisi matrahları aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir:
Mal İsmi Vergi Oranı (%)
--Sadece elektrikli motorlu olanlar
---Motor gücü 160 kW’yıgeçmeyenler
----ÖTV matrahı 1.250.000.-TL’yi aşmayanlar %10
----Diğerleri %40
---Motor gübü 160 kW’yı geçenler
----ÖTV matrahı 1.350.000.-TL’yi aşmayanlar %50
----Diğerleri %60
3 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile;
Varlık yönetim şirketlerince, bankalardan 15/8/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla devir ve temlik alınan ve 9/11/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla anapara takip bakiyesi 2.500 Türk lirası ve altında bulunan bireysel nitelikli her türlü kredi sözleşmesinden kaynaklı alacakların tasfiyesine ilişkin usul ve esaslar açıklanmıştır.
1 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KVK Genel Tebliği ile sermaye azaltımında vergileme konusunda açıklamalar yapılmıştır.
Tebliğe göre;
-Azaltıma konu edilebilecek sermaye unsurları esas itibarıyla;
I. Sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarımı kurumlar vergisine ve kar dağıtımına/ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemleri,
II. Sadece kar dağıtımına/ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemleri,
III. Başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdi sermaye
şeklinde üç sınıfta gruplandırılabilecektir.
-Kurumlar Vergisi Kanununun 32/B maddesi uyarınca, öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıllık süre tamamlanmadan sermaye azaltımı yapılması durumunda, azaltımın yukarıdaki gruplandırmada (I), (II) ve (III) numaralı sınıflarda yer alan sermaye unsurlarından sırasıyla yapıldığı kabul edilecektir.
Diğer taraftan, bu unsurların sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıl geçtikten sonra herhangi bir şekilde sermaye azaltımına konu edilmesi durumunda ise söz konusu sınıflandırmalarda yer alan sermaye unsurlarının toplam sermayeye oranlanması suretiyle azaltıma konu edilen tutar içerisindeki sermaye unsurları tespit olunacaktır.
-Sermayeye ilave olunan öz sermaye kalemlerinin sermayenin bir unsuru olduğu tarihten itibaren beş tam yıl geçtikten sonra, kurumlar tarafından sermaye azaltılması halinde; işletmeye konulan nakdi veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların toplam sermayeye oranlanması suretiyle azaltıma konu edilen tutar içerisindeki sermaye unsurları tespit edilecektir. Söz konusu hesaplamada, Tebliğin “32.4.2.” bölümünde yer alan ve üç sınıfta gruplandırılan sermaye unsurlarının toplam sermayeye oranları dikkate alınacak olup, bu sınıfların dışında başka bir gruplandırma yapılmayacaktır.
-Sermayeye ilave olunan öz sermaye kalemlerinin sermayenin bir unsuru olduğu tarihten itibaren beş tam yıl geçmeden, kurumların sermayelerini azaltmaları durumunda Tebliğin “32.4.2.” bölümünde yer alan ve üç sınıfta gruplandırılan sermaye unsurlarının sırasıyla azaltıma konu edildiği kabul edilecektir. Buna göre, beş tam yıllık süre tamamlanmadan sermaye azaltımı yapılması durumunda, sermaye azaltımının sırasıyla;
I. Sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarımı kurumlar vergisine ve kar dağıtımına/ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinden,
II. Sadece kar dağıtımına/ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinden,
III. Başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdi sermaye unsurlarından
yapıldığı kabul edilecek ve buna göre vergileme yapılacaktır.
-Geçmiş yıl zararlarının mahsubu suretiyle sermaye azaltılması durumunda, bu şekilde azaltıma konu edilen sermaye unsurları, Tebliğin “32.4.2.” bölümünde yapılan açıklamalara göre tespit edilecektir.
Ancak, geçmiş yıl zararlarının sermayeye mahsup edilmesi işleminde Kanunun 32/B maddesi hükmüne göre ortaklara nakden veya hesaben yapılmış bir ödeme söz konusu olmadığından, bu mahsup işlemi kar payı dağıtımı/ana merkeze aktarılan tutar olarak değerlendirilmeyecek ve azaltıma konu edilen sermaye unsurları üzerinden vergi kesintisi yapılmayacaktır.
Bununla birlikte, geçmiş yıl zararlarının sermaye azaltımı suretiyle mahsubunda, sermayeye eklenen öz sermaye kalemlerinin içerisinde sermaye azaltımı esnasında kurumlar vergisine tabi tutulması gereken bir unsur olması halinde, azaltıma konu edilen tutarın tespitinde Tebliğin “32.4.2.” ila “32.4.5.” bölümlerinde yapılan açıklamalar dikkate alınmak suretiyle vergileme yapılacaktır.
1 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KVK Genel Tebliği ile sermaye artırımında indirim konusunda açıklamalar yapılmıştır.
Bu çerçevede;
-Sermaye şirketleri, anılan indirim uygulamasından, 5/7/2022 tarihinden itibaren gerçekleştirdikleri nakdi sermaye artışları üzerinden, nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanabileceklerdir.
-5/7/2022 tarihinden önce sermaye artırımı yapan veya ilk defa kurulan şirketler söz konusu indirimden 2022 hesap dönemi dâhil olmak üzere beş hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanmaya devam edebileceklerdir.
-Diğer taraftan, mükelleflerce nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap dönemi dâhil beş hesap dönemi boyunca kazancın yetersizliği nedeniyle yararlanılamayan söz konusu indirim tutarı, herhangi bir süre sınırlaması olmaksızın ve endekslemeye tabi tutulmaksızın sonraki dönemlerde indirim konusu yapılabilecektir.
1 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KVK Genel Tebliği’nde İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların elde ettikleri kazançlarda indirim müessesesi usul ve esasları açıklanmıştır.
Buna göre;
7412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu hükümlerine göre katılımcı belgesi alarak İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların, münhasıran bu faaliyet kapsamında yurt dışından satın alınan malları Türkiye’ye getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık etmelerinden sağladıkları kazancın %50’sinin beyan edilen kurum kazancından indirilebilecektir.
Kurumların söz konusu indirimden yararlanabilmeleri için;
- Katılımcı belgesi almak suretiyle İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunmaları,
- Kazancın yurt dışından satın aldıkları malları Türkiye’ye getirmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım ve satımlarına aracılık etmelerinden elde edilmiş olması,
- Kazancın, elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olması,
- Aracılık faaliyetine ilişkin malların satıcısı ve alıcısının Türkiye'de olmaması,
gerekmektedir.
İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetlerden elde edilen hasılattan bu faaliyetler nedeniyle yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucu bulunacak kazancın %50’si, kurumlar vergisi beyannamesinin “Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İstisna ve İndirimler” bölümünde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilecektir. Diğer indirim ve istisnalar ile geçmiş yıl zararları nedeniyle indirim konusu yapılamayan tutar izleyen dönemlere devredilemeyecektir. Faaliyet sonucunun zararlı olması halinde ise indirim söz konusu olmayacaktır.
28 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile vergi, resim, harç istisna belgeleri/belgesiz ihracat kredilerine ek süre uygulaması getirilmiştir.
Bu çerçevede;
-6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinde gerçekleşen depremler sebebiyle, merkezi veya üretim tesisleri Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illerinde yerleşik olan ve vergi, resim, harç istisna belgesinin/belgesiz ihracat kredisinin istisnadan yararlanma süreleri 31/12/2023 tarihinden önce sona eren firmaların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenmiş ve ihracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış vergi, resim, harç istisnası belgelerinin süreleri,
-Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kullanılmış belgesiz ihracat kredilerinin istisnadan yararlanma süreleri,
bu Tebliğ ile düzenlenen diğer ek süre hakları saklı kalmak kaydıyla elektronik ortamda düzenlenen vergi, resim, harç istisnası belgeleri için Bakanlık, belgesiz ihracat kredileri için ilgili banka tarafından resen; fiziksel ortamda düzenlenen vergi, resim, harç istisnası belgeleri için firmaların Bakanlığa müracaatları üzerine Bakanlık tarafından ilave süre verilmek suretiyle 31/12/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) uzatılacaktır.
-Ayrıca, merkezi veya üretim tesisleri Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illerinde olmamakla beraber, istisnaya konu faaliyeti anılan illerde gerçekleştirdiğini tevsik eden vergi, resim, harç istisnası belgesi sahibi firmalar 31/12/2023 tarihine kadar Bakanlığa müracaatta bulunmaları ve birinci fıkrada düzenlenen diğer koşulları karşılamaları kaydıyla birinci fıkrada belirtilen ek süre imkânından faydalanabilecektir.
28 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile;
6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinde gerçekleşen depremler sebebiyle, merkezi veya üretim tesisleri Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illerinde yerleşik olan ve dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni süreleri 31/12/2023 tarihinden önce sona eren firmaların (6/2/2023 tarihinden önce belgede/izinde kayıtlı bulunan yan sanayicileri dahil) bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenmiş ve ihracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış dahilde işleme izin belgelerinin/dahilde işleme izinlerinin süreleri, bu Tebliğ ile düzenlenen diğer ek süre hakları saklı kalmak kaydıyla, resen ilave süre verilmek suretiyle 31/12/2023 (bu tarih dahil) tarihine kadar uzatılmıştır.
25 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği (Seri:B Sıra No:17) ile;
31/7/2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) yapılacak “borcun bulunmadığını gösterir belge talepleri” için “tecil edilen borç tutarının %10’u ödenmedikçe ilgili tahsil dairesine borcu bulunmadığını gösteren yazının verilmemesi” şartının aranılmaması uygun görülmüştür.
25 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliği’nde yapılan değişiklikler ile;
- Prefabrik yapı ile konteynerlerin indirimli orana tabi teslimlerinden kaynaklanan KDV iadesi yılı içinde nakden talep edilebilecektir.
- Deprem felaketi nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen illerde mükellefiyeti bulunanların beyanname verme yükümlülükleri ertelendiğinden; iade taleplerine ilişkin KDVİRA sistemi tarafından yapılan sorgulama neticesinde üretilen kontrol raporunda, alım yapılan mükelleflerin (alt mükellefler dahil) mücbir sebep nedeniyle KDV beyannamesi vermemesi ve/veya Ba-Bs bildiriminde bulunmamasından kaynaklandığı tespit edilen olumsuzluklara isabet eden kısmının teminat verilmesi halinde nakden/mahsuben iade edilebilmesine yönelik düzenleme yapılmaktadır.
- Mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen mükelleflerin KDV iade taleplerine ilişkin olarak (ATU kapsamındaki iadeler dahil) KDV Genel Uygulama Tebliğinde YMM raporlarının ibrazı için belirlenen sürenin mücbir sebep hali ilan edilen döneme isabet eden kısmı için bu sürelerin işlemeyeceği, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihten itibaren kalan sürelerin işlemeye devam edeceğine dair açıklamalara yer verilmektedir.
- Mücbir sebep kapsamında bulunan mükelleflerin KDV iade taleplerine ilişkin olarak vergi dairelerince eksikliklerin tamamlanması için gönderilen yazılarda verilen sürenin mücbir sebep hali ilan edilen döneme isabet eden kısmı için bu sürelerin işlemeyeceği, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihten itibaren kalan sürelerin işlemeye devam edeceğine dair açıklamalara yer verilmektedir.
23 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6830 sayılı CK ile;
Prefabrik yapı ile konteynerlerin 31/12/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) tesliminde (kurulum ve montaj işleri dahil) KDV oranı %1 olarak belirlenmiştir.
17 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği’nde;
Kamu kurum ve kuruluşlarının, Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremler kapsamında ülke genelinde 31/7/2023 tarihine kadar yapacakları ödemelerde vergi borcu yoktur yazısını aramayacakları belirtilmiştir.
14 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazete (Mükerrer)’de yayımlanan 6790 sayılı CK ile;
Prefabrik yapı ile konteynerlerin, 6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile olağanüstü hal ilan edilen illerde kullanılmak üzere 31/12/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) afetzedeler ile KDV Kanununun 17 nci maddesinin 1 inci fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlara tesliminde (kurulum ve montaj işleri dahil) KDV oranı %1 olarak belirlenmiştir.
14 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazete (Mükerrer)’de yayımlanan 6791 sayılı CK ile;
Tam mükellef sermaye şirketlerinin iktisap ettikleri kendi hisse senetleri veya ortaklık paylarına ilişkin olarak dağıtılmış kar payı sayılan tutarlar üzerinden yapılacak tevkifat oranı %0 olarak belirlenmiştir.
28 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6775 sayılı CK ile;
1 Şubat 2023’ten itibaren yapılan işlemlere uygulanmak üzere, mükelleflerin iade hakkı doğuran işlemlerine ilişkin olarak KDV iadesi talebinde bulunabilecekleri asgari tutar 2.000.-TL olarak belirlenmiştir.
Yine aynı CK ile, şehir içi yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan ve bu faaliyetlerinden kaynaklanan hasılatlarının tamamını elektronik ücret toplama sistemleri aracılığıyla elde eden dolmuş işletmelerinin (belediyeler ile doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin %51 veya daha fazlası belediyelere ait şirketler hariç), münhasıran il sınırları içinde yapmış oldukları toplu taşıma faaliyetlerine ilişkin KDV Kanununda yer alan hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre hasılatlarına uygulayacakları vergi oranı %1,5 olarak belirlenmiştir.
26 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de “Firmaların Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerinin Türk Lirasına Dönüşümünün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2023/5)” yayımlanmıştır.
Tebliğin amacı, firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin Merkez Bankasına satılması ile Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi halinde firmalara sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Tebliğe göre;
1) Firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin banka aracılığıyla Merkez Bankasına satışı sırasında, Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla, taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2’si kadar döviz dönüşüm desteği ödenecektir.
2) Yurda getirilen yurt dışı kaynaklı dövizin en az yüzde 40’ı Merkez Bankasına satıldıktan sonra getirilen dövizin kalan kısmının dönüşüm kuru üzerinden Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi ve Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca Merkez Bankasına satılan tutardan daha fazla döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla, taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2’si kadar döviz dönüşüm desteği sağlanacaktır.
Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar TCMB tarafından belirlenecektir.
26 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6728 sayılı CK ile;
Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14/4 maddesinde yer alan KKM hesaplarından dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır hükmünün 31/12/2022 tarihli bilançolarda yer alan yabancı paralar itibariyle de uygulanmasına karar verilmiştir.
TCMB’nin yaptığı düzeltme ile “Ticari Krediler (TL Üzerinden Açılan)(Tüzel Kişi KMH ve Kurumsal Kredi Kartları Hariç)(Akım Veri,%)” faiz oranı 30/12/2022 tarihi itibariyle %13,47 olarak belirlenmiştir.
Bu çerçevede 2022 dönemi kurum kazancının tespitinde nakdi sermaye artışı faiz indirimi hesabında %13,47 oranı dikkate alınacaktır.
16 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete (Mükerrer)’deki KGK Kurul Kararıyla Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (KÜMİ FRS) yayımlanmıştır.
Standardın 4’üncü maddesine göre, bağımsız denetime tabi olmayan gerçek ve tüzel kişi tacirler tarafından aşağıdaki finansal tablolarda KÜMİ FRS uygulanması zorunludur.
i) Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar kapsamı dışında diğer mevzuat uyarınca bağımsız denetime tabi olarak hazırlanan finansal tablolarda,
ii) Belirli alanların düzenlenmesi ve denetlenmesinden sorumlu kurum, kurul veya kuruluşlarca talep edilen denetimden geçmiş veya KGK tarafından yayımlanan standartlara atıf yapılarak hazırlanması istenen finansal tablolarda.
Yukarıdaki (i) ve (ii) bentleri kapsamında olmayan küçük ve mikro işletmeler TTK uyarınca hazırlayacakları finansal tablolarda KÜMİ FRS’yi uygulamayı isteğe bağlı olarak tercih edebilirler.
Standardın 5 inci maddesine göre, aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini aşan gerçek ve tüzel kişi tacirler müteakip raporlama döneminde “küçük işletme” olarak değerlendirilir.
Bu ölçütleri sağlamayan gerçek ve tüzel kişi tacirler “mikro işletme” olarak değerlendirilecektir.
Karara ve KÜMİ FRS'ye aşağıdaki bağlantıdan 362. sayfadan itibaren ulaşılabilir.
18 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan VUK Genel Tebliği (Sıra No:546) ile;
Ticaret Bakanlığı tarafından elektronik ortamda Hazine ve Maliye Bakanlığına bildirilen bilgilerin mükellefler tarafından yapılmış bildirim olarak kabul edilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Tebliğ çerçevesinde, Ticaret Sicili Yönetmeliği gereğince tescil zorunluluğu bulunan işlemlerden bu Tebliğ ekindeki tabloda (EK:1) yer alanlara ilişkin bilgiler Ticaret Bakanlığı tarafından elektronik ortamda Hazine ve Maliye Bakanlığına bildirildiğinden söz konusu işlemlere ilişkin bildirimler, mükellefler tarafından yapılan bildirim olarak kabul edilecektir. Bu kapsamda söz konusu işlemler için mükellefler tarafından ayrıca vergi dairesine bildirimde bulunulmasına gerek bulunmamaktadır.
14 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan VUK Genel Tebliği (Sıra No:545) ile;
Motorlu araç ticareti yapan mükelleflerden teminat alınmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Tebliğe göre teminat kapsamına alınanlar şöyledir:
a) Münferit ithalatçılardan Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03 tarife pozisyonunda yer alan kayıt ve tescile tabi taşıtların ithalatını yapanlar.
b) (a) bendi kapsamındaki münferit ithalatçıların bayileri.
c) (b) bendinde belirtilen bayiler ile bayilik sözleşmesi bulanan gerçek veya tüzel kişiler.
Distribütörler ile bunların distribütörlük kapsamında bulunan bayileri için teminat yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Münferit ithalatçılarda teminat uygulaması
(1) Teminat vermekle yükümlü bulunan münferit ithalatçıların Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03 tarife pozisyonunda yer alan kayıt ve tescile tabi olan taşıtları, ÖTV ödemeksizin ithal edebilmeleri ancak Belge sahibi olmaları ve bu Tebliğe uygun teminat vermeleri durumunda mümkündür.
(2) Teminat vermekle yükümlü bulunsun ya da bulunmasın, Belge talebinde bulunan münferit ithalatçıların;
a) Asgari beş milyon Türk lirası ödenmiş sermayeye sahip olmak,
b) Başvuru tarihinden önceki üç takvim yılı boyunca motorlu araç ticaretiyle iştigal etmek,
c) Asgari beş işçi/personel çalıştırmak,
ç) Hakkında, Belge talep tarihinden önceki son beş yıl içerisinde; sahte/yanıltıcı belge kullanıldığına/düzenlendiğine ve/veya gümrük idarelerince adli işlem yapılması gerektiği mütalaasıyla adli makamlara intikal ettirilmiş bir fiilin veya ithalat işleminin olduğuna dair tespitte bulunulmamış olmak,
d) Talep tarihi itibarıyla vergi borcu bulunmamak,
koşullarının tamamını birlikte sağlaması gerekmektedir.
Bayiler bakımından teminat uygulaması
(1) Teminat vermekle yükümlü bulunan münferit ithalatçılar ile aralarında bayilik ilişkisi tesis etmiş olanlar ve bunların bayileri tarafından, 213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde yer alan ve ilgili yıl için geçerli olan azami tutar kadar teminat verilir.
(2) Teminat süreci tamamlanmadan 4760 sayılı Kanuna ekli (II) sayılı listede 87.03 tarife pozisyonunda yer alan kayıt ve tescile tabi taşıtların münferit ithalatçılar ile sözleşmesi bulunan bayileri veya bu bayilerin bayileri arasında satılmak amacıyla ÖTV ödenmeksizin teslimi mümkün bulunmamaktadır.
14 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan VUK Genel Tebliği (Sıra No:547) ile;
Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri ile belirlenenden farklı muhasebe tekniği kullanan kurumlarda değer artış fonu hesabının oluşturulmasına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleriyle belirlenen mali tabloların düzenlenmesi ve sunulması, tekdüzen hesap çerçevesi, hesap planı ve işleyişine ilişkin mecburiyetleri yerine getirme yükümlülükleri bulunmayan mükellefler, Tebliğ’de belirtilen esaslara uygun olarak özel fon hesabı oluşturarak, 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası ile geçici 32 nci maddesinde düzenlenen yeniden değerleme imkânlarından yararlanabileceklerdir.
13 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7431 sayılı Kanun ile KDV Kanununun geçici 40 ıncı maddesinin birinci fıkrası ve Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 11 inci maddesinde değişiklik yapılarak;
-2023 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali müsabakasına ilişkin olmak üzere Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA), katılımcı futbol kulüpleri ve organizasyonda görevli tüzel kişilerden iş yeri, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlara, bu müsabakalar dolayısıyla yapılacak mal teslimleri ve hizmet ifaları ile bunların bu müsabakalar dolayısıyla yapacakları mal teslimleri ve hizmet ifaları katma değer vergisinden müstesna edilmiştir.
-2023 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali müsabakasının Türkiye'de oynanmasına ilişkin olarak Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratları dolayısıyla Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA), katılımcı futbol kulüpleri ve organizasyonda görevli tüzel kişilerden işyeri, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar gelir ve kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur. Bu muafiyet, tevkif yoluyla alınan vergileri de kapsamaktadır.
10 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6657 sayılı CK ile;
Finansal kiralama şirketlerinin yurt dışından sağladıkları kredilerde KKDF kesintisi oranı %0 olarak tespit edilmiştir.
10 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği ile;
Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 ile 31/12/2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerinin, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebilmesine imkan getirilmiştir.
10 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6652 sayılı CK ile;
Aşağıda belirtilen göstergelerden herhangi birinde bir önceki yıla göre en az %20 artış sağlayan Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde, o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik veya tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artış tutarının %50’sinin, 31/12/2028 tarihine kadar kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılacağı açıklanmıştır.
Göstergeler:
-Ar-Ge veya tasarım harcamasının toplam ciro içindeki payı
-Tescil edilen ulusal veya uluslararası patent sayısı
-Uluslararası destekli proje sayısı
-Ar-Ge merkezlerinde lisansüstü dereceli araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı
-Tasarım merkezlerinde lisansüstü dereceli tasarımcı sayısının toplam tasarım personeli sayısına oranı -Ar-Ge merkezlerinde toplam araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı
-Tasarım merkezlerinde toplam tasarımcı sayısının toplam tasarım personeli sayısına oranı
-Ar-Ge veya tasarım faaliyeti sonucu ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen cironun toplam ciroya oranı.