31 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği ile;
-Merkez Bankasınca vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 9,75,
-Avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 10,75 olarak tespit edilmiştir.
Bu çerçevede 31 Aralık 2022 tarihinden itibaren, Vergi Usul Kanunu’nun 281’inci ve 285’inci maddeleri kapsamındaki reeskont hesaplamalarında (senette veya vadeli çekte faiz oranı belirtilmemiş ise) yıllık %10,75 oranı dikkate alınacaktır.
30 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete’de (2.Mükerrer) yayımlanan 323 sayılı GVK ile 2023 yılında uygulanacak parasal tutarlar açıklanmıştır. Tebliğe göre 2023’te uygulanacak bazı rakamlar şöyledir:
-Mesken kira gelirlerindeki istisna tutarı: 21.000 TL,
-İşverenlerce hizmet erbabına, iş yerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı: 110 TL,
-İşverenlerce hizmet erbabının iş yerine gidip gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı: 56 TL,
-Ticari kazanç ve serbest meslek kazancının tespiti sırasında; kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerin her birine ilişkin indirilebilecek kira tutarı: 17.000 TL,
-Ticari kazanç ve serbest meslek kazancının tespiti sırasında; binek otomobillerin ilk iktisabında gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı: 440.000 TL,
-Ticari kazanç ve serbest meslek kazancının tespiti sırasında, binek otomobilleri için geçerli olmak üzere amortismana tabi tutulabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 500.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 950.000 TL,
-Değer artış kazançlarına ilişkin istisna tutarı: 55.000 TL,
-Arızi kazançlara ilişkin istisna tutarı: 129.000 TL,
-Tevkifata tabi tutulmuş menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarında beyan sınırı: 150.000 TL,
-Tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarında beyan sınırı: 8.400 TL,
-Vergiye uyumlu mükelleflerin 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde yararlanabileceği maksimum indirim tutarı: 4.400.000 TL.
Aynı Tebliğle belirlenen 2023 gelir vergisi tarifesiise şöyle oluşmuştur:
70.000 TL'ye kadar % 15
150.000 TL'nin 70.000 TL'si için 10.500 TL, fazlası % 20
370.000 TL'nin 150.000 TL'si için 26.500 TL
(ücret gelirlerinde 550.000 TL'nin 150.000 TL'si için 26.500 TL), fazlası % 27
1.900.000 TL'nin 370.000 TL'si için 85.900 TL,
(ücret gelirlerinde 1.900.000 TL'nin 550.000 TL'si için 134.500 TL), fazlası % 35
1.900.000 TL'den fazlasının 1.900.000 TL'si için 621.400 TL,
(ücret gelirlerinde 1.900.000 TL'den fazlasının 1.900.000 TL'si için
607.000 TL), fazlası % 40
30 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete (2.Mükerrer)’de yayımlanan SMMM ve YMM Kanunu Genel Tebliği’ne (Sıra No:46) göre;
1/1/2023’ten itibaren geçerli olmak üzere, yeminli mali müşavir ile yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ve eklerinin tasdikine ilişkin (tam tasdik) süresinde düzenlenmiş tasdik sözleşmesi bulunmayan mükelleflerin, Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği uyarınca yeminli mali müşavir tasdik raporuna istinaden alabilecekleri katma değer vergisi iadelerine ilişkin azami hadler;
a) İndirimli orana tabi teslim ve hizmetlerle ilgili katma değer vergisi iadesi işlemlerinde 2.600.000-TL,
b) Türkiye'de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satışlar ve yolcu beraberi eşya kapsamında yapılan satışlarla ilgili katma değer vergisi iadesi işlemlerinde 350.000-TL (Süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesi bulunması halinde de söz konusu had geçerli olacaktır.),
c) Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği uyarınca yeminli mali müşavir tasdik raporuna istinaden alınabilecek diğer katma değer vergisi iadesi işlemlerinde 1.300.000-TL,
olarak belirlenmiştir.
30 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete (2.Mükerrer)'de yayımlanan aşağıdaki Tebliğlerde; bazı kanun ve tebliğlerde yer alan maktu had ve tutarların yeniden belirlenmesine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
–– Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No: 79)
–– Özel İletişim Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 21)
–– Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 44)
–– Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 54)
–– Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 55)
–– Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 56)
–– Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 67)
–– Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 82)
–– Harçlar Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 91)
–– Harçlar Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 92)
–– Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 323)
–– Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 46)
30 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete (2.Mükerrer)’de yayımlanan 322 sayılı GVK Genel Tebliği ile;
-İşverenlerce hizmet erbabına verilen yemek bedeli istisnası,
-Yurt dışı inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri istisnası,
-Elektrik, doğalgaz ve benzeri ısınma giderleri karşılığı olarak çalışanlara yapılan ödemelerde gelir vergisi istisnası
uygulamaları usul ve esasları açıklanmıştır.
Nakit ödenen yemek bedeli
Hizmet erbabına nakit olarak ödenen yemek bedelinin gelir vergisinden istisna edilebilmesi için;
a) İşverenler tarafından işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi,
b) Günlük yemek bedelinin 51 (2022) Türk lirasını aşmaması,
c) Fiilen çalışılan günlere ilişkin olması,
gerekmektedir.
Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleriyle teknik hizmetlerde çalışanlara yapılan ücret ödemeleri
Diğer taraftan, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleriyle teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına, fiilen yurt dışındaki çalışmaları karşılığı işverenin yurt dışı kazançlarından karşılanarak 1/12/2022 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) yapılan ücret ödemeleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Hizmet erbabına yapılan ücret ödemelerinin gelir vergisinden istisna edilebilmesi için;
a) Hizmet erbabının, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışması,
b) Hizmetin hizmet erbabınca fiilen yurt dışında verilmesi,
c) Hizmet erbabına yapılacak ödemenin yurt dışı kazançlardan karşılanması,
gerekmektedir.
Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ve teknik hizmetlerle ilgili olmak ve fiilen yurt dışında bulunarak hizmet verilmesi kaydıyla yönetim, idare, muhasebe ve benzeri hizmetlerde çalışanlar da söz konusu istisnadan faydalanabilecektir.
Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleriyle teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına yurt dışı şube tarafından yapılan ücret ödemeleri tevkifata tabi tutulmayacağı gibi gelir vergisinden istisna edilen bu gelirler için hizmet erbabınca yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir.
Yurt dışında çalışan hizmet erbabının ücretlerinin yurt dışı şube adına Türkiye’deki şirket (merkez) tarafından ödenmesi istisnanın uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir.
Enerji giderleri karşılığı yapılan ödemeler
İşverenler tarafından maddenin yürürlüğe girdiği 9/11/2022 tarihinden 30/6/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) çalışanlara mevcut ücretlerine ilave olarak elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere toplam aylık tutarı 1.000 Türk lirasını aşmayan ödemeler gelir vergisinden istisna edilmiştir.
İşverenler tarafından hizmet erbabına bu şekilde yapılan ödemelerin istisna kapsamında değerlendirilebilmesi için söz konusu ödemelerin;
a) 9/11/2022 tarihi ila 30/6/2023 tarihi (bu tarih dahil) arasında yapılması,
b) Elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere yapılması,
c) Aylık 1.000 Türk lirasını aşmaması,
ç) Mevcut ücretlerine ilave olarak yapılması,
şarttır.
29 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6618 sayılı CK ile;
-Mevduat faizleri ile katılma hesabı karşılığı ödenen kar paylarında uygulanan indirimli oranda tevkifat uygulaması süreleri,
-Bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardan elde edilen gelir ve kazançlar ile fon kullanıcısının bu bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlara uygulanan indirimli oranda tevkifat uygulaması,
-Yatırım fonlarından (değişken, karma, eurobond, dış borçlanma, yabancı, serbest fonlar ile unvanında ‘’döviz’’ ifadesi geçen yatırım fonları hariç) elde edilen gelir ve kazançlara uygulanan “0” oranlı tevkifat uygulaması,
-Hazine ve Maliye Bakanlığınca ihraç edilen Devlet tahvili ve Hazine bonolarından elde edilen gelir ve kazançlar ile varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlara uygulanan “0” tevkifat uygulaması,
-İpotek finansmanı kuruluşları (bu şirketlerin kurucusu olduğu varlık finansmanı fonları ve konut finansmanı fonları dahil) tarafından ihraç edilen varlığa dayalı menkul kıymetler, ipoteğe dayalı menkul kıymetler, ipotek teminatlı menkul kıymetler ve varlık teminatlı menkul kıymetlerden elde edilen gelir ve kazançlara uygulanan indirimli oranda tevkifat uygulaması
30/06/2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
28 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6615 sayılı CK ile;
1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olacak geri kazanım katılım payları belirlenmiştir.
2023 yılı için aylık asgari ücret net tutarı Cumhurbaşkanı tarafından 8.506,80 TL olarak açıklanmıştır.
Bu çerçevede Çalışma Genel Müdürlüğü’nce duyurulan asgari ücretin net hesabı ve işverene maliyeti şöyle oluşmuştur:
Asgari Ücretin Netinin Hesabı (TL/Ay)
Asgari Ücret : 10.008,00
SGK Primi %14 : 1.401,12
İşsizlik Sig.Primi %1 : 100,08
Kesintiler Toplamı : 1.501,20
Net Asgari Ücret : 8.506,80
İşverene Maliyeti (TL/Ay)
Asgari Ücret : 10.008,00
SGK Primi İşveren %15,5 : 1.551,24 (5 puanlık indirimle)
İşveren İşsizlik Sig.Primi %2 : 200,16
İşverene Toplam Maliyet : 11.759,40
VUK-149 Sirküleri ile;
KDV Beyannamelerinin verilme ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri yeni bir belirleme yapılıncaya kadar uzatılmıştır.
Buna göre 1 Aralık 2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken KDV Beyannamelerinin verilme ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri, ilgili vergilendirme dönemini takip eden ayın 28 inci günü sonuna kadar uzatılmıştır.
21 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6584 sayılı CK ile;
1 Ocak 2023’ten itibaren geçerli olmak üzere;
-Yerli film göstermelerinden,
-Yabancı film göstermelerinden,
-Spor müsabakaları, at yarışları ve konserlerden,
alınan eğlence vergisi oranı “0” olarak belirlenmiştir.
21 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6583 sayılı CK ile;
Sanayi sicil belgesini haiz KDV mükelleflerine münhasıran imalat sanayiinde kullanılmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizat teslimleri ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde, Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde, Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun kapsamındaki araştırma laboratuvarlarında Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizat teslimlerindeki istisna süresi 31/12/2024 tarihine kadar uzatılmıştır.
21 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6582 sayılı CK ile,
2023 yılında MTV tutarlarına uygulanacak yeniden değerleme oranı %61,5 olarak belirlenmiştir.
17 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6563 sayılı CK ile kur korumalı hesap uygulaması 31/12/2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
Konaklama Vergisi Uygulama Genel Tebliği 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girmek üzere 14 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Konaklama vergisinin konusunu, otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart otel, misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi gibi konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler (yeme, içme, aktivite, eğlence hizmetleri ve havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı gibi) oluşturmaktadır.
Birden fazla vergilendirme dönemine sirayet eden hizmetlerde, ilgili vergilendirme dönemlerinde verilen hizmetler bakımından, konaklama hizmetinin bitiş (tesisten çıkış) tarihinin hizmet sunumundan önce belli olması durumunda hizmetin son gününün (çıkış günü) rastladığı vergilendirme dönemi, böyle bir belirleme olmaması halinde ise hizmetin sunumunun yapıldığı günlere ilişkin her vergilendirme döneminin son günü itibarıyla vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş sayılacaktır.
Seyahat Acentaları Yönetmeliğinde tanımlanan seyahat acentalarına yapılan satışlarda, acentaya satış aşamasında vergi doğmayacaktır. Aynı şekilde acentanın satışı aşamasında da konaklama tesisi işleticisi bakımından vergiyi doğuran olay gerçekleşmez. Gerek acentalar üzerinden gerekse doğrudan konaklama tesisleri tarafından satışa konu edilen hizmetlerde, hizmetin konaklayana sunulması ile vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş sayılacaktır.
Konaklama vergisinin mükellefi, konaklama hizmetlerinin sunulduğu tesisi fiilen işletenlerdir. Mükellefiyet, konaklama tesisi işletenin katma değer vergisi (KDV) yönünden bağlı olduğu vergi dairesince, KDV mükellefiyeti bulunmayanlar bakımından ise tesisin bulunduğu yer vergi dairesince tesis edilecektir.
Konaklama vergisinin matrahı, verginin konusuna giren hizmetler karşılığında, KDV hariç, her ne suretle olursa olsun alınan veya bu hizmetler için borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamıdır. Konaklama vergisi matrahına KDV dahil edilmez. Ancak, sunulan konaklama hizmetlerine ilişkin vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler de matraha dâhildir.
Konaklama vergisinin oranı % 2, vergilendirme dönemi, faaliyette bulunulan takvim yılının birer aylık dönemleridir.
Her bir vergilendirme dönemine ait konaklama vergisi, vergilendirme dönemini takip eden ayın yirmi altıncı günü akşamına kadar KDV yönünden bağlı olunan vergi dairesine, KDV mükellefiyeti bulunmayanlarca ise tesisin bulunduğu yer vergi dairesine elektronik ortamda beyan edilecek ve beyanname verme süresi içinde ödenecektir.
3 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan VUK Genel Tebliği (Sıra No: 543) ile 396 Sıra No’lu VUK Genel Tebliği’nde değişiklik yapılmıştır. Değişikle;
Bildirim verme yükümlülüğü bulunan ancak tüm alış ve/veya satışları belirtilen haddin altında kalan veya elektronik belge olarak düzenlenen belgelerden oluşan mükelleflerin, ilgili dönem Form Ba ve/veya Form Bs bildirimlerini verme zorunluluğu kaldırılmıştır.
30 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6434 sayılı CK ile bağımsız denetime tabi olma eşik değerleri değiştirilmiştir.
Bu çerçevede, Kararın 3/3’üncü maddesinin 1 ve 2 numaralı bentleri kapsamı dışındaki şirketler için eşik değerler şöyle belirlenmiştir:
Aktif toplam: 75 milyon TL
Yıllık net satış hasılatı: 150 milyon TL
Çalışan sayısı: 150 kişi
Bu ölçütlerden en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşan şirketler, müteakip hesap döneminden itibaren bağımsız denetime tabi olacaktır.
26 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7421 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 20 nci maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanununun “Diğer İndirimler” başlıklı 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir;
“i) 22/6/2022 tarihli ve 7412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu hükümlerine göre katılımcı belgesi alarak İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların, münhasıran bu faaliyet kapsamında yurt dışından satın alınan malları Türkiye’ye getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık etmelerinden sağladıkları kazancın %50’si,
Bu indirimden yararlanılabilmesi için kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması, aracılık faaliyetine ilişkin malların satıcısı ve alıcısının Türkiye’de olmaması şarttır. Cumhurbaşkanı, bu bentte yer alan oranı, sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya yetkilidir.”
24 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6417 sayılı CK ile bazı binek araçların (8703 GTİP numaralı mallardan “Diğerleri” satırında yer alan bazı malların) ÖTV oranlarına esas ÖTV matrahları bugünden itibaren geçerli olmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir:
Mal İsmi Vergi Oranı (%)
-Diğerleri
--Motor silindir hacmi 1600 cm3’ü geçmeyenler
---ÖTV matrahı 184.000 TL’yi aşmayanlar 45
---ÖTV matrahı 184.000 TL’yi aşıp, 220.000 TL’yi aşmayanlar 50
---ÖTV matrahı 220.000 TL’yi aşıp, 250.000 TL’yi aşmayanlar 60
---ÖTV matrahı 250.000 TL’yi aşıp, 280.000 TL’yi aşmayanlar 70
---Diğerleri 80
--Motor silindir hacmi 1600 cm3’ü geçen fakat 2000 cm3’ü geçmeyenler
---Elektrik motoru da olanlardan elektrik motor gücü 50 kW’yı geçip motor silindir hacmi 1800 cm3’ü geçmeyenler
----ÖTV matrahı 228.000 TL’yi aşmayanlar 45
----ÖTV matrahı 228.000 TL’yi aşıp, 350.000 TL’yi aşmayanlar 50
----Diğerleri 80
24 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan VUK Genel Tebliği (Sıra No: 542) ile;
2022 yılına ait olup çeşitli mevzuatlarda yer alan maktu hadler ile asgari ve azami miktarları belirtilmiş olan para ile ödenecek ceza miktarlarının artırılması ve 2022 hesap dönemi sonu itibariyle 213 sayılı Vergi Usul Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası kapsamında yapılacak yeniden değerlemeye dayanak teşkil eden yeniden değerleme oranı %122,93 olarak belirlenmiştir.
Gelir İdaresi Başkanlığı duyurusunda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu hükümlerine göre Birleşme, Devir, Tasfiye Dönemi, Tam Bölünme ve Nevi Değişikliği nedenleriyle verilmesi gereken kıst dönem beyannamelerin elektronik ortamda e-Beyanname sisteminden alınmasına yönelik program değişikliği yapıldığı, 10/11/2022 tarihinden itibaren birleşme, devir, tasfiye dönemi, tam bölünme ve nevi değişikliği nedeniyle verilmesi gereken beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi gerektiği belirtilmiştir.
9 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7420 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu’nda, Kurumlar Vergisi Kanunu’nda ve Vergi Usul Kanunu’nda bazı değişiklikler yapılmıştır. Önemli düzenlemeler şöyledir:
Gelir Vergisi
Kurumlar Vergisi
“Sermaye azaltımında vergileme
MADDE 32/B- (1) Kurumlar tarafından sermayeye eklenen öz sermaye kalemlerinin, sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıl geçtikten sonra herhangi bir şekilde sermaye azaltımına konu edilmesi durumunda, nakdî veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların toplam sermayeye oranlanması suretiyle azaltıma konu edilen tutar içerisindeki sermaye unsurları tespit olunur. Söz konusu oranın tespitinde;
a) Sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarımı kurumlar vergisine ve kâr dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinin,
b) Sadece kâr dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinin,
c) Başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdî sermayenin
toplam sermaye içindeki payları dikkate alınır.
(2) Kurumların öz sermaye kalemlerini sermayeye ekledikleri tarihten itibaren beş tam yıllık süre tamamlanmadan sermaye azaltımı yapmaları durumunda, azaltımın sırasıyla birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sermaye unsurlarından yapıldığı kabul edilir.
(3) Sermaye azaltımında, öncelikli olarak sermayeye ilave edilen öz sermaye kalemlerinden, sermayeye eklenme tarihi beş tam yıllık süreyi geçmemiş olanların işletmeden çekildiği kabul edilir.
(4) Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları kapsamında sermaye azaltımı suretiyle tespit olunan sermaye unsurlarından; birinci fıkranın (a) bendi kapsamında olanlar kurumlar vergisine ve vergi kesintisine, (b) bendi kapsamında olanlar sadece vergi kesintisine tabi tutulur. Kurumlar vergisine ve vergi kesintisine tabi sermaye unsurlarında, kesinti matrahı hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra kalan tutar olup, bu tutar üzerinden Kanunun 15 inci ve 30 uncu maddeleri ile 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesi hükmü kapsamında kesinti yapılır.
(5) Geçmiş yıl zararlarının mahsubu suretiyle sermaye azaltılması durumunda, bu şekilde azaltıma konu edilen sermaye unsurları birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümlerine göre tespit edilir ancak bu tutarlar üzerinden dördüncü fıkra kapsamında vergi kesintisi yapılmaz.
(6) Hazine ve Maliye Bakanlığı bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”
Vergi Usul Kanunu
8 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile;
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 376 ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “1/1/2023” ibaresi “1/1/2024” olarak değiştirilmiştir.
Değişiklik sonucu maddenin güncel hali şöyledir:
GEÇİCİ MADDE 1 – 1/1/2024 tarihine kadar, Kanunun 376 ncı maddesi kapsamında sermaye kaybı veya borca batık olma durumuna ilişkin yapılan hesaplamalarda, henüz ifa edilmemiş yabancı para cinsi yükümlülüklerden doğan kur farkı zararlarının tamamı ile 2020 ve 2021 yıllarında tahakkuk eden kiralamalardan kaynaklanan giderler, amortismanlar ve personel giderlerinin toplamının yarısı dikkate alınmayabilir. Bu tutarların belirlenmesinde mükerrerlik oluşmayacak şekilde hesaplama yapılır. Bu fıkra kapsamında yapılacak hesaplamalara ilişkin olarak 13 üncü madde uyarınca hazırlanan finansal tablolarda herhangi bir kayda yer verilmeyerek, bu durum bilgi mahiyetinde dipnotlarda gösterilir.
30 Ekim 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 321 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile;
-Genel bütçe kapsamında bulunan kamu idarelerinin tek işveren sayılarak bu kurumlardan elde edilen ücret gelirlerinin kümülatif matrah üzerinden tevkif suretiyle vergilendirilebileceği,
-Hizmet erbabının aynı takvim yılı içerisinde işveren değişikliği yaptığı durumlarda, talep etmesi ve işverenin de kabul etmesi halinde, yeni işverenin eski işverendeki gelir vergisi matrahını dikkate alarak kümülatif matrah üzerinden tevkifat yapılabileceği,
açıklanmıştır.
27 Ekim 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6297 sayılı CK ile;
Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14’üncü maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan kur korumalı hesaba dönüştürülen hesaplara tanınan istisnanın, kurumların 30/09/2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar için de uygulanmasına karar verilmiştir.
Bu çerçevede, kurumların 30/09/2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda söz konusu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesna olacaktır.
25 Ekim 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 43) ile;
21 Ekim 2022 tarihli BDDK Kararı ile;
karar verilmiştir.
11 Ekim tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Gider Vergileri Genel Tebliği (Seri No:92) ile;
Sigorta şirketlerinin sovtaj işlemleri sonucunda mülkiyetine almış oldukları hurda veya hasarlı malların satışı ya da söz konusu malların sigortalıdan alınan bir vekaletle aracı bir firma tarafından üçüncü şahıslara satılması sonucu satış bedelinin doğrudan veya sigorta şirketi aracılığıyla tazminat bedelinin bir parçası olarak sigortalıya ödenmesi işlemlerinde, hurda veya hasarlı malların satış bedeli ile daha önce tahakkuk ettirilen sovtaj değeri arasındaki fark üzerinden banka ve sigorta muameleleri vergisi hesaplanması gerektiği açıklanmıştır.
30 Eylül 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği (Sayı: 2022/27) ile Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’in 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında değişiklik yapılarak;
Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 ile 30/9/2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerinin, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilmesine imkan getirilmiştir.
15 Eylül 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6036 sayılı CK ile;
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından ihraç edilen Darphane sertifikalarından elde edilecek kazançlara uygulanacak tevkifat oranları %0 olarak belirlenmiştir.
e-İrsaliye düzenlenme süresinde 07/09/2022-31/03/2023 arası için değişikliğe gidilmiştir.
Yapılan değişikliğe göre;
7/9/2022 ila 31/3/2023 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) e-İrsaliye uygulamasından yararlanma yöntemine bağlı olarak aşağıda açıklanan koşullara uygun olarak e-İrsaliye düzenlenmesi söz konusu olabilecektir.
a) e-İrsaliye uygulamasını GİB Portal Yöntemi veya Doğrudan Entegrasyon Yöntemi ile kullanan mükellefler tarafından düzenlenen e-İrsaliyenin, “1000-Zarf Kuyruğa Eklendi” veya “1100-Zarf İşleniyor” durum kodlarını alması halinde de fiili sevkiyat başlatılabilir. Ancak, ilgili birimlerce talep edildiği takdirde sevkiyata ilişkin tevsik yükümlülüğü e-İrsaliyeyi düzenleyene aittir.
b) e-İrsaliye uygulamasından özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla yararlanılması halinde ise e-İrsaliyenin, malın fiili sevk zamanından önce Başkanlık sistemlerine iletilmek üzere özel entegratör kuruluşların bilgi sistemlerine iletilmesi fiili sevkiyatın başlatılması açısından yeterlidir. Ancak bu kapsamda düzenlenen e-İrsaliyenin şema, şematron ve imza kontrollerinin özel entegratörler tarafından eksiksiz bir şekilde yapılmış olması gerekmektedir.
7 Eylül 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Spor Kulüpleri Tarafından Tutulacak Defter ve Kayıtlar Hakkında Yönetmelik” ile;
Spor kulüpleri ve üst kuruluşlar tarafından tutulacak defter ve kayıtlara ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
Yönetmelik, Gençlik ve Spor Bakanlığı ile spor federasyonlarının faaliyetlerine katılmak amacıyla Bakanlığa tescilini yaptıran spor kulüplerini ve üst kuruluşları kapsamaktadır.
Spor kulüpleri, işletme hesabı esasına veya bilanço esasına göre defter tutacaklardır. Ancak, bünyesinde ticari işletme, iştirak, bağlı ortaklık veya spor anonim şirketi bulunduran ve/veya kamu yararına çalışma statüsü bulunan spor kulüplerinin bilanço esasına göre defter tutmaları zorunludur.
Bünyesinde ticari işletme, iştirak, bağlı ortaklık veya spor anonim şirketi bulunduran spor kulüpler, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununda yer alan ilgili hükümler saklı kalmak kaydıyla spor faaliyetleri ile ilgili her türlü gelir ve giderlerini, Türkiye Muhasebe Standartlarına ve Yönetmelik’te belirtilen esaslara uygun şekilde hazırlanacak konsolide finansal tablolarında raporlayacaklardır.
25 Ağustos 2022 tarihli Resmi Gazete’deyayımlanan 5986 sayılı CK ile E-İhracat Destekleri Hakkında Karar yürürlüğe konulmuştur.
Karara göre e-ihracat destekleri şöyledir:
Yararlanıcılara yönelik destekler
-Pazara giriş rapor desteği
-Dijital pazaryeri tanıtım desteği
-E-İhracat tanıtım desteği
-Sipariş karşılama hizmeti ve depo kira desteği
-Yurt dışı pazaryeri entegrasyon desteği
-Çevrimiçi mağaza ve hedef ülke ve e-ticaret paydaşlarından alınan hizmet desteği
-Pazaryeri komisyon gideri desteği
İşbirliği kuruluşlarına yönelik destekler
-Sektörel ticaret ve alım heyeti desteği
-E-İhracat tanıtım projesi desteği
-E-İhracatı geliştirme projesi desteği
-Türkiye E-İhracat Platformu desteği
20 Ağustos 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmıştır.
Değişikliğe göre;
5.000 Türk lirasını aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları (Kanunun 359 uncu maddesinde yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi halinde tarh edilecek vergi ve kesilecek ceza ile bu fiillere iştirak edenlere kesilecek ceza hariç) tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamına alınmıştır. Uzlaşma kapsamına alınan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının tutarı, yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle belirlenecektir.
18 Ağustos 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5973 sayılı CK ile İhracat Destekleri Hakkında Karar yürürlüğe konmuştur.
Kararda yer alan destekler şöyledir:
Şirketlere yönelik destekler
-Pazara giriş belgesi desteği
-Yurt dışı marka tescil desteği
-Pazara giriş projesi hazırlama desteği
-Yurt dışı pazar araştırması desteği
-Yurt dışı fuar desteği
-Yurt içi fuar desteği
-Yurt dışı şirket ve yurt dışında yerleşik şirkete ait marka alım desteği
-Küresel tedarik zinciri desteği
-Birim kira desteği
-Tanıtım desteği
-Eximbank’ın uyguladığı faiz oranı ile CIRR arasındaki farkın desteklenmesi ve Eximbank ihracat kredi sigortası tazmin desteği
-Tasarım ve ürün geliştirme projesi desteği
-Tasarımcı şirket ve tasarım ofisi desteği
-Gemi ve yat sektöründe faaliyet gösteren şirketlere tasarım desteği
-Marka ve TURQUALITY desteği
-Çok kanallı zincir mağaza desteği
İşbirliği kuruluşlarına yönelik destekler
-UR-GE projesi desteği
-İhracat konsorsiyumu desteği
-Pazara giriş rapor desteği
-Sanal fuara katılım desteği
-Sanal fuar organizasyonu desteği
-Sektörel ticaret heyeti ve alım heyeti desteği
-Sanal ticaret heyeti desteği
-Tasarım organizasyonu desteği
-TURQUALITY tanıtım projesi desteği
9 Ağustos 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ (Seri No: 1) ile yeni varlık barışı uygulamasına ilişkin usul ve esaslar açıklanmıştır.
Yurtdışı varlıklar
Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının, madde hükümleri çerçevesinde, 31/3/2023 tarihine (bu tarih dâhil) kadar Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara bildirilmesi mümkündür. Bildirime konu edilen varlıkların bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba transfer edilmesi şarttır.
Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak bildirim sahibinden bildirilen varlıkların değeri üzerinden 30/9/2022 tarihine kadar yapılan bildirimler için %1, 1/10/2022 tarihi ila 31/12/2022 tarihi (bu tarih dahil) arasında yapılan bildirimler için %2, 31/3/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) yapılan bildirimler için %3 oranında peşin olarak tahsil edecekleri vergiyi, bildirimi izleyen ayın on beşinci günü akşamına kadar vergi sorumlusu sıfatıyla vergi dairesine edecektir.
Yurt dışında bulunan ve madde kapsamında bildirime konu edilen varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlardaki hesaplara transfer edildiği veya yurt dışından getirilerek bu hesaplara yatırıldığı tarihten itibaren en az bir yıl süreyle bu hesaplarda tutulması halinde, bildirilen varlıkların değeri üzerinden madde kapsamında uygulanması gereken vergi oranı %0 olarak dikkate alınacaktır. Bu durumda, banka ve aracı kurumlar tarafından tahsil edilerek vergi sorumlusu sıfatıyla vergi dairesine ödenen vergiler, bildirim sahibinin düzeltme zamanaşımı süresi içinde vergi dairesine başvurusu üzerine ilgilisine iade edilecektir.
Yurtiçi varlıklar
Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye'de bulunan, ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, 31/3/2023 tarihine (bu tarih dâhil) beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairelerine beyan edilecektir.
Vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değerleri üzerinden vergi dairelerince %3 oranında vergi tarh edilecektir. Bu şekilde hesaplanan vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir.
Bildirimde veya beyanda bulunulan varlıklara isabet eden tutarlara ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. Bu hükümden yararlanabilmek için;
a) Yurt dışında bulunan bildirime konu varlıkların;
1) Bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi ya da Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi,
2) Bildirilen varlıklara ilişkin tarh edilen verginin süresinde ödenmesi,
3) Bildirime konu edilen varlıkların 213 sayılı Kanun uyarınca defter tutan mükelleflerce kanuni defterlere kaydedilmesi, yasal defterlerine kaydettikleri bu kıymetler için pasifte özel fon hesabı
4 Ağustos 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile tarhiyat sonrası Uzlaşma Yönetmeliği’nde değişiklikler yapılmıştır.
Bu çerçevede, tarhiyat sonrası uzlaşma kapsamı; ikmalen, re’sen veya idarece salınan ve Bakanlık Vergi Dairelerinin tarha yetkili olduğu bütün vergi, resim ve harçlar ile bunlara ilişkin olarak kesilecek vergi ziyaı cezaları (Kanunun 359 uncu maddesinde yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi halinde tarh edilen vergi ve kesilen ceza ile bu fiillere iştirak edenlere kesilen ceza ve Kanunun 370 inci maddesinin (b) fıkrası kapsamında kendilerine ön tespite ilişkin yazı tebliğ edilen mükelleflere mezkur maddeye göre kesilen ceza hariç) ile 5.000 Türk Lirasını aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları olarak belirtilmiştir.
Yine yapılan değişikliğe göre, Kanunun 359 uncu maddesinde yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi halinde tarh edilen vergi ve kesilen ceza ile bu fiillere iştirak edenlere kesilen ceza ve Kanunun 370 inci maddesinin (b) fıkrası kapsamında kendilerine ön tespite ilişkin yazı tebliğ edilen mükelleflere mezkur maddeye göre kesilen cezalar uzlaşma konusu yapılamayacaktır.
Kanuni süresinden sonra verilen beyannameler ile Kanunun 371 inci maddesine göre pişmanlık talepli olarak kabul edilen ancak şartların ihlali nedeniyle kanuni süresinden sonra verilen beyanname olarak işleme tabi tutulan beyannameler üzerinden tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilen vergilere ilişkin kesilen vergi ziyaı cezaları uzlaşma konusu yapılabilecektir. Ayrıca 5.000 Türk Lirasını aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları da uzlaşma konusu yapılabilecektir.
27 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5872 sayılı CK ile;
Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14’üncü maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan kur korumalı hesaba dönüştürülen hesaplara tanınan istisnanın, kurumların 30/06/2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar için de uygulanmasına karar verilmiştir.
Bu çerçevede, kurumların 30/06/2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda söz konusu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesna olacaktır.
26 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ÖTV Tebliği ile (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği’nde bazı değişiklikler yapılmıştır.
-Bu çerçevede, Tebliğin III/A/3 bölümüne ekleme yapılarak, muvazaalı olmamak şartıyla, söz konusu teslim ve hizmetlerin (aksam, parça ve mütemmim cüz) ÖTV mükellefleri tarafından taşıtın teslimi veya ilk iktisabından sonra yapılması halinde, anılan işlemlere ilişkin bedellerin taşıtın ÖTV matrahına dâhil olmayacağı belirtilmiştir.
-Tebliğde ÖTV kapsamında olmayan 87.03 GTİP numaralı itfaiye öncü aracının tanımı yapılmıştır.
Tebliğe göre Kanunun uygulamasında itfaiye öncü aracından maksat, görülebilirliği/seçilirliği fazla olan bir renkle (kırmızı) boyanmış (giydirme değil), ön ve arka tarafına beyaz renk büyük harflerle "itfaiye öncü aracı" ibaresi ile her iki yan tarafına da itfaiye kurumunun acil çağrı telefon numarası ve araç plakası yazılmış (yapıştırma değil), kırmızı renk ışık veren, normal hava şartlarında 150 metreden görülebilen, dönerli, aralıklı yanıp sönen tepe lambalı cihaz (ışıklı uyarı cihazı) ile canavar düdüğü, siren ve çan gibi yine en az 150 metreden duyulabilecek şekilde ses çıkaran cihazların sabitlenmiş olduğu; taşıtlardaki zorunlu yangın tüpü ve ilk yardım malzemeleri dışında, ortalama bir yangına müdahale edilebilir boyutta yangın tüpü ile yangın yaralanmalarında kullanılacak nitelikte tıbbi malzemenin bulunduğu ilk yardım kutusunun sabit bir yerinin olduğu; araç içinde itfaiye öncü hizmetlerinde kullanılacak nitelikte teknik ekipman (kurtarma bıçağı, balyoz ve çekiç, kürek, ağaç testeresi, levye, eğri demir, spanfix germe kayışı, kesme makasları, kazma, balta, manivela gibi) ile donatılmış olan taşıtlardır.”
23 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan VUK Genel Tebliği ( Sıra No:540) ile;
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)’nin “4.2. Kapsamda Olmayan Tahsilat ve Ödemeler” başlıklı bölümüne (ğ) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiştir.
“h) Tevsik zorunluluğu kapsamında olanların tevsik zorunluluğu kapsamında olmayan yabancılar ve/veya Türkiye mukimi olmayan gerçek kişilerle yapacakları işlemlere ilişkin tahsilat ve ödemelerin (şu kadar ki, düzenlenecek faturalara söz konusu kişilerin pasaport numarasının yazılması ve bu bent kapsamında nakit tahsil edilen tutarların, tevsik zorunluluğu kapsamında olanlar tarafından tahsilatı takip eden ilk iş günü sonuna kadar aracı finansal kurumlarca düzenlenen belgelerle tevsikinin sağlanması zorunludur.),”
Bu çerçevede, yabancılarla/Türkiye mukimi olmayan gerçek kişilerle yapılacak tahsilat ve ödeme işlemlerinin banka, benzeri finans kurumu veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik zorunluluğu kaldırılmıştır. Ancak, söz konusu kişiler adına düzenlenecek faturalara pasaport numaralarının yazılması ve tahsil edilen tutarların, tahsilatı takip eden ilk iş günü sonuna kadar aracı finansal kurumlarca (banka, banka benzeri kuruluş, posta idaresi) düzenlenen belgelerle tevsikinin sağlanması zorunludur.
21 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5806 sayılı CK ile;
Gelir vergisi stopaj teşviki kapsamında, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ile Ar-Ge veya Tasarım Merkezlerinde çalışan personelin toplam sayısına veya teşvike konu edilen toplam çalıma sürelerine uygulanmak üzere söz konusu bölge ve merkezler dışında geçirilen süreler bakımından belirlenmiş olan oranın 31/12/2023 tarihine kadar %75 olarak uygulanmasına karar verilmiştir.
21 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği’ne (Seri No: B Sıra No: 14) göre;
-İdari para cezalarının düzenlendikleri kanunlarda ödeme süresine yönelik bir belirlemenin; bulunması halinde bu sürede, bulunmaması halinde ise 5326 sayılı Kabahatler Kanununda belirlenmiş olan 1 aylık ödeme süresi içinde idari para cezasının ödenmesi gerekmektedir.
-Ödeme süresi içinde ödenen idari para cezalarından %25 oranında indirim yapılacaktır. Ödeme süresi içinde idari para cezasının toplam %75’inin ödenmesi halinde indirim hakkından yararlanılacaktır.
-İndirimli tahsil edilen idari para cezalarına yönelik düzenlenecek makbuzlarda; idari para cezası tutarı, indirim tutarı ve tahsilat tutarı ayrı ayrı gösterilecektir.
-İdari para cezalarının ödenmiş olması, bu cezalara karşı kanun yoluna başvurma hakkının kullanılmasına engel teşkil etmeyecektir.
21 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği’ne (Seri No: B Sıra No: 13) göre;
Karayolları Genel Müdürlüğünün (KGM) işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerince ödemesiz geçiş tarihini;
a) İzleyen on beş gün içinde KGM’ye veya bu Genel Müdürlük adına ödeme yapılabilen sistemler üzerinden geçiş ücretinin ödenmesi halinde, idari para cezası verilmemesi,
b) İzleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmemesi halinde, geçiş ücretinin dört katı tutarında idari para cezasının KGM tarafından verilmesi,
gerekmektedir.
Ancak, geçiş ücretlerini ödemeden yapılan geçişle ilgili olarak ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş günü takip eden otuz gün içinde idari para cezası muhatabına;
a) tebliğ edilmeden önce, geçiş ücretinin ve bir katı tutarındaki idari para cezasının KGM’ye veya bu Genel Müdürlük adına ödeme yapılabilen sistemler üzerinden ödenmesi halinde, idari para cezasının dört kat yerine bir kat verilmiş sayılması,
b) tebliğ edildikten sonra, geçiş ücretinin dört katı olarak verilen idari para cezasının %25’i ile geçiş ücretinin KGM’ye veya bu Genel Müdürlük adına ödeme yapılabilen sistemler üzerinden ya da vergi dairelerine veya vergi daireleri adına tahsilat yetkisi bulunan bankalara ya da posta idaresine ödenmesi halinde, idari para cezasının %75’inin tahsilinden vazgeçilmesi,
icap etmektedir. Bu şekilde ödenen idari para cezalarına, ayrıca 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan peşin ödeme indirimi uygulanmayacaktır.
21 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’deyayımlanan Tahsilat Genel Tebliği (Seri No: C Sıra No:6) ile,
Halen yıllık %15 olarak uygulanmakta olan tecil faizi oranı bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren yıllık %24 olarak belirlenmiştir.
21 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5801 sayılı CK ile;
6183 sayılı Kanunun 51’inci maddesinde yer alan gecikme zammı oranı her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere %2,5 olarak belirlenmiştir.
07/07/2022 tarihli ve 10265 sayılı BDDK Kurul Kararı ile;
-Bankalar ve finansal kuruluşlar dışındaki şirketlerden, 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili düzenlemeler uyarınca bağımsız denetime tabi olan şirketlerin (Şirket),
-Şirketlerin,
-Kamu Gözetim Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan muhasebe ve finansal raporlama standartları çerçevesinde konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunan Şirketler için;
-Bu Karar kapsamındaki kredi sınırlamasının istisnası olarak, ilgili mevzuat uyarınca YP cinsinden kredi kullanması mümkün olmayan şirketlerle sınırlı olmak üzere, bu şirketlerin bankaya kredi başvurusunda bulunduğu tarihten itibaren 3 aylık dönem içinde;
-YP nakdi varlıklarının
kredi kullanmak isteyen Şirketlerin, krediyi kullandıkları tarih itibarıyla ya da rotatif, KMH, kredi kartından nakit çekim, gün içi ve gecelik krediler için yeni kredi kullandırılmış sayıldığının tespit edildiği tarih itibarıyla,
30.06.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere (30.06.2022 dahil) beyan ve taahhüt etmeleri ve bu tarihi müteakip her 3 aylık takvim dönemi sonunu izleyen ayın son iş günü akşamına kadar söz konusu beyan ve taahhüdün (Ek-1) banka tarafından kontrolünün sağlanmasını teminen,
Söz konusu üçer aylık dönemler içinde,
i) Bu şekilde kullandırılan TL cinsinden tüm ticari nakdi kredilerin toplamının ilgili kredilerin kullandırım tarihlerini izleyen 3 aylık dönemdeki YP net pozisyon açığını 4 aşmadığının ve
ii) Bu şekilde kredi kullanmış olan Şirketin söz konusu dönemde YP kredi kullanmasının mümkün olmadığının bağımsız denetim kuruluşlarınca ya da YMM’lerce onaylanmak suretiyle teyit edilerek
ilgili bankaya belgelendirilmesine ve konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunan Şirketler
için bu belgelendirmelerin ve değerlendirmelerin bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılmasına,
-Bağımsız denetime tabi olduğu halde denetim yükümlülüğü ilk defa 2022 yılı sonunda başlayacak Şirketlerin bu Karar kapsamından muaf tutulmasına
karar verilmiştir.
8 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5799 sayılı CK ile 1 Temmuz 2022’den geçerli olmak üzere ücretlerde uygulanan;
-Gelir vergisinden istisna günlük yemek bedeli 51 TL (KDV hariç),
-Gelir vergisinden istisna günlük toplu taşıma bedeli 25,50.-TL (KDV hariç)
olarak yeniden belirlenmiştir.
7 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile Tahsilat Genel Tebliği (Seri:A Sıra No:1)’nde değişiklikler yapılmıştır.
Bu çerçevede Tebliğde;
-6183 sayılı Kanun kapsamında teminat alınmasını gerektiren durumlarda Türkiye’de yerleşik sigorta şirketleri tarafından kefalet sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetlerinin de teminat olarak kabul edileceği ve teminat olarak kabul edilecek kefalet senetlerinin Tebliğ ekinde yer verilen kefalet senedi örneğine uygun olarak tanzim edilmesi gerektiği yönünde açıklamalara yer verilmiştir.
-İhtiyaten haczedilen muhafazası tehlikeli veya masraflı olan malların da derhal satılarak elde edilen tutarların teminat olarak muhafaza edilmesine imkan sağlanmaya yönelik düzenleme yapılmıştır.
-6183 sayılı Kanun kapsamında yapılacak menkul mal satışlarında para veya teminat mektubunun yanında kefalet senetlerinin de teminat olarak alınabilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
-Menkul ve gayrimenkul mal satış ilanlarında, menkul ve gayrimenkul mal artırmalarına iştirak için sigorta şirketleri tarafından düzenlenen kefalet senetlerinin teminat olarak verilmesi halinde yapılması gereken işlemlere ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
6 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği (Sayı: 2022/22) ile Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’in 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında değişiklik yapılarak;
Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 ile 30/6/2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerinin, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilmesine imkan getirilmiştir.
5 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7417 sayılı Kanun ile bazı vergi kanunlarında değişiklik yapılmıştır.
Yapılan değişikliklerle gelen bazı önemli düzenlemeler şöyledir;
-ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listenin 87.03 GTİP numarasında yer alan “- Diğerleri; -- Sadece elektrik motorlu olanlar” satırı altındaki mallar ve özel tüketim vergisi oranları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
GTİP No. Mal İsmi Vergi Oranı (%)
87.03 --Sadece elektrik motorlu olanlar
---Motor gücü 160 kW’ı geçmeyenler
----ÖTV matrahı 700.000.-TL’yi aşmayanlar 10
----Diğerleri 40
---Motor gücü 160 kW’ı geçenler
----ÖTV matrahı 750.000.-TL’yi aşmayanlar 50
---Diğerleri 60
-Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin üçüncü paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu indirimden, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap dönemi ile bu dönemi izleyen dört hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanılır. Bu dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde azaltılan sermaye tutarı indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.”
Bu değişiklikle nakdi sermaye artışında faiz indirimi müessesesinden yararlanma imkanı 5 yıl ile sınırlandırılmaktadır. Kanunun yayım tarihinden önce gerçekleştirilen nakit sermaye artırımlarında ise bu indirim 2022 yılı hesap dönemi dahil olmak üzere 5 hesap dönemi için uygulanacaktır.
-Varlık barışı ile ilgili yeni düzenlemeler yürürlüğe girmiştir.
Bu çerçevede;
imkan sağlanmaktadır.
Gerçek ve tüzel kişiler, yurt dışı ve yurt içi yeni varlık barışı uygulamasından 31 Mart 2023 tarihine kadar bildirim veya beyanda bulunmak suretiyle yararlanabileceklerdir.
Yurt dışındaki söz konusu varlıkların Türkiye’ye getirilebilmesi için vergi mükellefi veya Türk vatandaşı olma zorunluluğu bulunmamakta olup düzenlemeden herkes yararlanabilecektir.
Banka ve aracı kurumlara bildirilen yurt dışındaki varlıkların değeri üzerinden;
oranında hesaplanacak vergi, bildirim esnasında banka ve aracı kurumlara peşin olarak ödenecektir.
Bildirilen varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılan hesaplarda en az bir yıl süreyle tutulması halinde vergi %0 olarak uygulanacak ve peşin olarak ödenmiş olan vergi bildirim sahibinin ilgili vergi dairesine başvurusu üzerine kendisine iade edilecektir.
Vergi dairelerine beyan edilen yurt içi varlıkların değeri üzerinden %3 oranında vergi tarh edilecek ve bu vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar da beyan dışındaki diğer şartlar aranmaksızın varlıklarını beyan edebilirler.
Beyan edilerek işletme kayıtlarına alınacak taşınmazların işletmeye devrine ilişkin tapuda yapılacak işlemlerden harç alınmayacaktır. Ayrıca, taşınmazların işletmeye devri, elden çıkarma sayılmayacak ve değer artış kazancı hesaplanmayacaktır.
Bildirilen veya beyan edilen varlıklara isabet eden tutarlara ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.
-7394 sayılı Kanun ile bankalar, “Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu” kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için kurumlar vergisi oranı %25’e yükseltilmişti. Bu hükmün yürürlük maddesinde yer alan 2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanacağına ilişkin düzenleme 7417 sayılı Kanunla 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerine ait kurum kazançlarına uygulanacaktır şeklinde değiştirilmiştir.
-Kurumlar Vergisi Kanununun 5. maddesinin 1 numaralı fıkrasının (d) bendinin 4 numaralı alt bendi uyarınca gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları kurumlar vergisinden istisnadır. 7394 sayılı Kanunla bu alt bende parantez içi hüküm olarak alt yapı gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançlarının söz konusu istisnadan yararlanamayacağına ilişkin hüküm eklenmişti. Bu hükmün yürürlük maddesinde yer alan 2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanacağına ilişkin düzenleme 7417 sayılı Kanunla 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerine ait kurum kazançlarına uygulanacaktır şeklinde değiştirilmiştir.
28 Haziran 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile;
1 Temmuz 2022’den itibaren geçerli olmak üzere vergi incelemelerinde uyulacak bazı usul ve esaslarda değişiklik yapılmıştır.
Yapılan değişikliklere göre,
-Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren en geç on beş gün içinde incelemeye başlayacaktır.
-Vergi incelemesine, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından düzenlenecek “İncelemeye Başlama Bildirimi” ile başlanacaktır. İncelemeye Başlama Bildiriminin bir örneği nezdinde inceleme yapılana, bir örneği vergi incelemesi yapmaya yetkili olanın bağlı bulunduğu inceleme ve denetim birimine, bir örneği ise mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilecektir.
-İncelemeye başlama tarihi, incelemeye başlama bildiriminin düzenlendiği tarihtir.
-Vergi incelemeleri esas itibarıyla dairede yapılacaktır. Mükellef ve vergi sorumlusunun yazılı olarak talepte bulunması ve iş yerinin müsait olduğunun tespit edilmesi halinde, inceleme iş yerinde de yapılabilecektir.
28 Haziran 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5752 sayılı CK ile;
-Yeni açılan veya vadesi yenilenen hesaplara uygulanmak üzere mevduat faizleri ile katılım hesapları karşılığı ödenen kar paylarında geçici süreliğine belirlenen tevkifat oranlarının yürürlük süresi ile bazı yatırım fonlarından elde edilen gelir ve kazançlarda ve bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardan elde edilen gelir ve kazançlar ile fon kullanıcısının bu bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlarda geçici süreliğine belirlenen indirimli tevkifat oranlarının yürürlük süresi 31/12/2022 tarihine kadar geçerli olmak üzere 6 ay uzatılmıştır.
-Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi uygulaması kapsamında açılan mevduat, katılma hesapları, altın depo hesapları, altın cinsinden katılma fonu hesapları ile işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesaplarından dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilen mevduat ve katılma hesaplarına ilişkin düzenlemelerin yer aldığı, 24/12/2021 tarihli ve 4970 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının eki Kararın 3 üncü ile 30/12/2021 tarihli ve 5046 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının eki Kararın 3 üncü maddelerinde yer alan yürürlük maddelerinde değişiklik yapılarak bu kapsamda açılan hesaplarda uygulanacak yeni tevkifat oranlarının yürürlük süreleri netleştirilmektedir.
-Ayrıca söz konusu Cumhurbaşkanı Kararıyla 2006/10731 sayılı BKK’nın eki Karara Geçici Madde 5 eklenmiştir. Geçici Madde 5 in yürürlüğe girdiği tarih ile 31/12/2022 tarihi (bu tarih dâhil) arasında iktisap edilen, 6362 sayılı Kanun kapsamında kurulan ipotek finansmanı kuruluşları (bu şirketlerin kurucusu olduğu varlık finansmanı fonları ve konut finansmanı fonları dahil) tarafından ihraç edilen varlığa dayalı menkul kıymetler, ipoteğe dayalı menkul kıymetler, ipotek teminatlı menkul kıymetler ve varlık teminatlı menkul kıymetlerden elde edilen gelir ve kazançlara bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri ile (ç) bendinde yer alan oranların %5 olarak uygulanacağı belirtilmiştir.
28 Haziran 2022 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 7412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu ile İstanbul Finans Merkezinin yönetilmesine ve işletilmesine dair hükümler ile İstanbul Finans Merkezinde gerçekleştirilen faaliyetler ve bu faaliyetlere dair teşvik, indirim, istisna ve muafiyetler düzenlenmektedir.
Kanuna göre;
(1) Katılımcı belgesi almış finansal kuruluşlar tarafından İFM’de gerçekleştirilen finansal hizmet ihracatı niteliğindeki;
a) Faaliyetler kapsamında elde edilen kazançların %75’i kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirilir. (%75 oranı, kurumların 2022 ila 2031 yılları vergilendirme dönemlerine ait kurum kazançları için %100 olarak uygulanacaktır.)
b) İşlemler ile bu işlemler nedeniyle lehe alınan paralar banka ve sigorta muameleleri vergisinden müstesnadır.
c) Faaliyetlere ilişkin işlemler her türlü harçtan, bu işlemlere ilişkin düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden müstesnadır.
(2) Katılımcı belgesi almış finansal kuruluşların İFM’de istihdam ettikleri personele ödenen aylık ücretin gerçek safi değerinin; yurt dışında en az beş yıllık mesleki tecrübeye sahip kişilerde %60’ı, yurt dışında en az on yıllık mesleki tecrübeye sahip kişilerde ise %80’i gelir vergisinden müstesnadır. Bu fıkra kapsamında belirtilen istisna, İFM’de çalışmaya başlamadan önceki son üç yılda Türkiye’de çalışmamış olan personelin ücret gelirlerine uygulanır.
(3) İFM’de yer alan taşınmazların kiralanmasına dair işlemler her türlü harçtan ve bu işlemlere ilişkin düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden müstesnadır.
(4) En az üç ülkede aktif olarak faaliyet gösteren katılımcıların bölgesel hazine ve finansal yönetim merkezleri hakkında da bu madde hükümleri uygulanır.
11 Haziran 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5729 sayılı CK ile;
Tüketici kredilerinde lehe alınan paralar üzerinden banka ve sigorta muameleleri vergisi oranı %10’a çıkarılmıştır.
31 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan VUK Genel Tebliği (Sıra No:538) ile;
Taşınır ve taşınmazlar ile mal ve hizmetlerin alınması, satılması veya kiralanmasının temin edilmesine yönelik olarak verilen ilanların yayımlanmasına aracılık eden aracı hizmet sağlayıcıları, sosyal ağ sağlayıcıları ile yer sağlayıcılarına takvim yılının birer aylık süreleri içerisinde gerçekleştirmiş oldukları söz konusu işlemlere ilişkin olarak sürekli bilgi verme zorunluluğu getirilmiştir.
Bu çerçevede,
a) Verilen hizmetin sağlandığı internet adres veya adresleri,
b) Hizmet verilen gerçek ya da tüzel kişilere ait ad soyad/unvan, TCKN/YKN/VKN bilgileri ile işyeri adres bilgileri,
c) Hizmet verilenler adına gerçekleştirilen taşınır, taşınmaz, mal ve hizmet satış/kiralama işlemlerine ilişkin her bir tahsilat veya satış işlemi tutarı ve tarihi ile tahsil edilen tutarların aracılık hizmeti verilenlere ödenmesine ilişkin banka hesap bilgileri,
ç) Başkanlık tarafından belirlenecek diğer bilgiler,
elektronik ortamda Başkanlık sistemlerine bildirilmek zorundadır.
28 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7407 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve müteakip fıkralar teselsül ettirilmiştir.
“(4) Kurumların 31/3/2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda söz konusu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır.
Cumhurbaşkanı istisnayı 30/6/2022 ve/veya 30/9/2022 tarihli bilançolarda yer alan yabancı paralar itibarıyla da uygulatmaya yetkilidir.
(5) Bu madde kapsamındaki istisnalar 2022 yılı sonuna kadar vade sonunda yenilenen hesaplara da uygulanır.”
Bu çerçevede kurumların 31/03/2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını;
- 2022 yılı sonuna kadar KKM hesaplarına çevirmeleri ve
- Bu suretle elde edilen TL varlığı en az üç ay vadeli TL mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri
durumunda söz konusu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden istisna olacaktır.
28 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KDV Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 42) ile;
-7394 sayılı Kanun ile 3065 sayılı Kanunun 13/f maddesinde yer alan, ulusal güvenlik kuruluşlarına milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçlarına ilişkin olmak kaydıyla yapılan teslimlere ilişkin istisnada yapılan değişiklik uyarınca, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ibareleri Tebliğ metninden çıkarılarak İçişleri Bakanlığı ibaresi Tebliğ metnine işlenmiş ve ulusal güvenlik kuruluşlarının verdiği istisna belgesi ve onayladığı listede yer alan mal ve hizmetlerin istisna şartlarını taşımadığının tespiti halinde, ziyaa uğratılan vergi ile buna bağlı ceza, faiz ve zamlardan ulusal güvenlik kuruluşları sorumlu olduğuna dair açıklama yapılmıştır.
-7394 sayılı Kanun ile 3065 sayılı Kanunun 13/i maddesinde yer alan, çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, Türkiye’de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişiler ile kanuni ve iş merkezi Türkiye’de olmayan ve bir iş yeri ya da daimi temsilci vasıtasıyla Türkiye’de kazanç elde etmeyen kurumlara yapılan katma değer vergisinden istisna konut ve işyeri satışlarında elde tutma süresinin bir yıldan üç yıla çıkarılmasına ilişkin yapılan değişikliğe uygun olarak Tebliğin ilgili bölümleri güncellenmiştir.
- 7394 sayılı Kanun ile 3065 sayılı Kanunun Geçici 37 nci maddesinde yer alan, imalat sanayii ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifalarına ilişkin istisnada yapılan değişikliğe ilişkin Tebliğin ilgili bölümlerinde değişiklik ve açıklama yapılmıştır.
- 7394 sayılı Kanun ile 3065 sayılı Kanuna eklenen Geçici 42 nci maddede yer alan, 6745 sayılı Kanunun 80 inci maddesi kapsamında teşviklerden yararlanmasına karar verilen teknolojilerin geliştirilmesi için Ar-Ge faaliyetleri sonucunda geliştirilen elektrik motorlu taşıt araçlarının geliştirilmesine yönelik olarak verilen mühendislik hizmetlerine ilişkin istisna uygulamasına ilişkin Tebliğin ilgili bölümlerinde açıklama yapılmıştır.
5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliği (Seri No: 9) 27 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak 12/10/2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir.
Tebliğe göre;
-Gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında, Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışan personelin toplam sayısının veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerinin yüzde yirmisini aşmamak kaydıyla bu merkezler veya bölgeler dışında geçirilen süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilecektir.
-Gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerine uygulanmak üzere söz konusu bölge ve merkezler dışında geçirdikleri süreler bakımından yüzde yirmi olarak belirlenen oranın, 31/12/2022 tarihine kadar yüzde elli olarak uygulanmasına karar verilmiştir.
-Yüzde elli oranının geçerli olduğu dönemlerde Ar-Ge, tasarım veya destek personelinin, çalışma süresinin yarısını merkez veya bölge içinde, yarısını merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmiş olması durumunda, bu personele ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir.
-Ar-Ge, tasarım veya destek personelinin, çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge içinde çalışarak geçirmiş olması durumunda, bu personele ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir. Bu personelin merkez veya bölge içi çalışması nedeniyle, çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge dışında geçirmiş olan diğer bir Ar-Ge, tasarım veya destek personeline ödenen ücretin tamamı da teşvike konu edilebilecektir.
-Yüzde elli oran uygulaması, merkez veya bölge içinde çalışılan süreye isabet eden süre kadar merkez veya bölge dışında gerçekleştirilen çalışma sürelerini de teşvik kapsamına almaktadır.
-Tam zamanlı olarak merkezde çalışan bir personelin, hak kazanılmış hafta tatili veya hafta sonları çalışılmayan işletmelerde hafta sonları ile 2429 sayılı Kanunda belirtilen tatil günlerinde çalışmaması ve yıllık ücretli iznini kullanması durumunda bu sürelere isabet eden ücretler de teşvik kapsamındadır.
-5746 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası ve 4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında;
teşvik kapsamında olduğundan, merkez ve bölge dışında çalışılan %50’lik sürenin hesabında bu süreler de merkezde veya bölgede geçirilen süre olarak kabul edilecektir.
-Teşvik aylık bazda uygulandığından merkez veya bölge içinde ve dışında geçirilen sürelerin hesabında haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde aylık çalışma süreleri dikkate alınacaktır. İlgili aylarda çalışılan iş günü sayısı ve günlük çalışma saatine göre hesaplamalar değişebilir. Yine, aylar itibarıyla teşvik kapsamındaki ücret tutarları ve ücretleri teşvike konu edilen personel de değişebilir. Merkezde veya bölgede çalışan personelin Ar-Ge, tasarım veya destek personeli olması, merkez veya bölge içinde veya dışında çalışılan sürenin veya merkezde veya bölgede çalışan personel sayısının hesabını etkilemeyecektir.
-Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin her birinin çalışma süresinin yarısını merkezde veya bölgede geçirmesi veya toplam personelin yarısının çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede geçirmesi durumlarında, tüm personele ödenen ücretler teşvik kapsamında değerlendirilecektir.
-Ar-Ge, tasarım ve destek personeli tarafından toplamda merkezde veya bölgede çalışılması gereken sürenin yarısının merkezde veya bölgede çalışılarak geçirilmesi durumunda, hangi personelin ne kadar süre çalıştığına bakılmaksızın tüm personele ödenen ücretlerin teşvik kapsamında değerlendirilmesi mümkündür.
-Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin toplam çalışma süresinin yarısından daha az bir oranda merkezde veya bölgede çalıştığı veya toplam Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin yarısından azının çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede çalışarak geçirdiği durumlarda, merkezde veya bölgede çalışılan süre dikkate alınmak suretiyle, merkez veya bölge dışında çalışılan sürelerden ücretine teşvik uygulanacak personel işverence belirlenecektir.
-Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin tamamının merkez veya bölge dışında çalışması ve merkez veya bölgede çalışan personel bulunmaması durumunda hiçbir personel teşvik kapsamında değerlendirilmeyecektir.
-Teşvikten fazladan faydalanıldığı durumlarda, fazladan faydalanılan teşvik tutarları işverenden vergi ziyaı cezası ve gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecektir.
27 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5613 sayılı CK ile;
Yerli ve yabancı film gösterimleri için uygulanan eğlence vergisi oranları, 31.12.2022 tarihine kadar %0 (sıfır) olarak uygulanmaya devam edecektir.
27 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5614 sayılı CK ile;
ÖTV Kanununun eki III sayılı listenin (A) ve (B) cetvellerinde yer alan malların (meyve suları, gazozlar, alkollü içecekler ile tütün ürünleri) asgari maktu vergi tutarları ile maktu vergi tutarları yeniden belirlenmiştir.
26 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5610 sayılı CK ile;
TRT bandrol ücretine tabi olacak cihazlar ve TRT bandrol oranları yeniden belirlenmiştir.
26 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan GVK Genel Tebliği (Seri No:320) ile basit usulde tespit olunan kazançlarda uygulanacak gelir vergisi istisnası uygulama usul ve esasları açıklanmıştır.
14 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Kurumlar Vergisi Genel Tebliği ile;
İhracatçı şirketlerin ihracattan elde ettikleri kazançlar ile üretici şirketlerin üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlara uygulanacak 1 puan indirimli kurumlar vergisi uygulama esasları açıklanmıştır.
İhracat yapan kurumların münhasıran ihracat faaliyetinden elde ettikleri kazançları, sanayi sicil belgesini haiz kurumların ise münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançları söz konusu 1 puanlık indirime konu edilebilecektir.
-İhracat yapan kurumların ihracattan elde ettikleri kazançlarıyla sınırlı olmak üzere kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanabilmesi için ihracat faaliyetiyle iştigal etmeleri yeterli olacaktır.
-Üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarıyla sınırlı olmak üzere kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli olarak uygulanabilmesi için ise bu kurumların;
· Sanayi sicil belgesine sahip olma ve
· Fiilen üretim faaliyetiyle iştigal etme 2 şartlarını birlikte sağlamaları gerekmektedir.
-Bu madde uygulamasında hizmet ihracı, yurt dışındaki bir müşteri için yapılan ve yurt dışında faydalanılan hizmetleri kapsamaktadır. Ayrıca, karşılıklı olmak şartıyla uluslararası roaming anlaşmaları çerçevesinde yurt dışındaki müşteriler için Türkiye’de verilen roaming hizmetlerinden elde edilen kazançlar da oranın 1 puan indirimli uygulanacağı kazançlar arasında kabul edilecektir.
-Mükelleflerin; ihracat faaliyetlerinin yanı sıra diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarının da bulunması halinde, ihracattan kaynaklanan ve 1 puan indirim uygulanacak matrah, ihracattan elde edilen kazancın ticari bilanço karına oranlanması suretiyle tespit edilecektir. Öte yandan, 1 puan indirim uygulanacak kazanç tutarının gerek ihracattan elde edilen kazancı gerekse ilgili dönem safi kurum kazancını aşamayacaktır.
-Ayrıca, yurt dışından satın alınan malların Türkiye’ye girmeksizin başka bir ülkedeki müşteriye satılmak suretiyle ihraç edilmesi halinde de bu faaliyetten elde edilen kazanç için 1 puan indirimden yararlanılabilecektir. Yurt içinden, serbest bölgeler ile gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara yapılan satışlar da ihracat olarak kabul edilecek ve bu faaliyetten elde edilen kazançlara 1 puan indirim uygulanabilecektir.
-Sanayi sicil belgesini haiz olan ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumlar, münhasıran bu üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranını 1 puan indirimli uygulayabileceklerdir. Birden fazla konuda üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin üretimden elde ettikleri kazancın tespitinde, üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançlar (varsa üretimden doğan zararlarla) bir bütün olarak değerlendirilecektir.
-Sanayi sicil belgesini haiz olan ve münhasıran bu belge kapsamında yazılım, bilişim ve benzeri hususlarda gerçekleştirilen üretim faaliyeti sonucu elde edilen kazançlara da kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanabilecektir. Sanayi sicil belgesini haiz mükelleflerin üretim faaliyetlerinin yanı sıra diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar bulunması halinde, üretim faaliyetinden elde edilen ve 1 puan indirim uygulanacak matrah, fiilen yapılan üretimden elde edilen kazancın ticari bilanço karına oranlanması suretiyle tespit edilecektir.
-Gerek ihracat faaliyeti gerekse üretim faaliyeti kapsamında doğan alacaklara isabet eden kur farkı, faiz ve benzeri gelirler 1 puan indirim uygulanacak kurum kazancı kapsamında değerlendirilirken, bu faaliyetler kapsamındaki alacakların tahsilinden sonra oluşan kur farkı, faiz ve benzeri gelirler söz konusu indirimden yararlanamayacaktır.
-Üretim veya ihracat faaliyetinden kaynaklanan kazanç için 1 puanlık oran indirimi, Kanunun 32 nci maddesinde yer alan diğer indirimler uygulandıktan sonra tespit edilen kurumlar vergisi oranına uygulanacaktır.
-Benzer şekilde, Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisinden yararlanacak olan sanayi sicil belgesini haiz mükelleflerin aynı dönemde üretim faaliyetlerinden veya ihracat faaliyetlerinden kazanç elde etmiş olmaları halinde, hem Kanunun 32 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları kapsamında 1 puanlık indirimden hem de Kanunun 32/A maddesi kapsamında yatırım teşvik belgelerindeki vergi indirim oranına göre indirimli kurumlar vergisinden aynı anda yararlanmaları söz konusu olabilmektedir. Bu durumda, öncelikle Kanunun 32 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları kapsamındaki matraha 1 puanlık indirim uygulanacak sonrasında ise tespit edilen indirimli bu orana Kanunun 32/A maddesi kapsamındaki vergi indirimi oranının uygulanması gerekecektir.
14 Mayıs 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan VUK Genel Tebliği (Sıra No: 537) ile;
-Sürekli yeniden değerleme uygulaması ( VUK Madde: Mükerrer 298-ç) ve
-Kanunun geçici 32 nci maddesi kapsamında yeniden değerleme uygulamasına ilişkin usul ve esaslar açıklanmıştır.
-Sürekli yeniden değerlemede, enflasyon düzeltmesi şartlarının gerçekleşmediği hesap dönemlerinde, fıkrada öngörülen kapsam ve şartlar dahilinde amortismana tabi iktisadi kıymetlerin ve bunlara ait amortismanların yeniden değerlemeye tabi tutulabilmesine imkân sağlanmaktadır. Uygulama isteğe bağlıdır. Herhangi bir vergi ödenme şartı bulunmamaktadır.
-VUK Geçici 32 nci madde çerçevesindeki yeniden değerleme uygulamasında, aynı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası uyarınca sürekli yeniden değerleme yapabilecek mükelleflerin, istemeleri halinde söz konusu fıkra kapsamında ilk kez yapılacak yeniden değerleme öncesinde, bilançolarına kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini, önceki hesap döneminin sonu itibarıyla yeniden değerleyebilmelerine imkân sağlanmaktadır. Yeniden değerleme neticesinde hesaplanan ve pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden %2 oranında vergi ödenecektir.
TCMB, 31.12.2021 itibariyle daha önce %24,52 olarak açıkladığı "Ticari Krediler (TL Üzerinden Açılan) (Tüzel Kişi KMH ve Kurumsal Kredi Kartları Hariç)" faiz oranını %24,51 olarak revize etmiştir.
Bu çerçevede 2021 yılı için nakit sermaye artırımları üzerinden hesaplanan faiz indirimi uygulamasında TCMB tarafından revize edilen %24,51 oranının dikkate alınması gerekmektedir.
25 Nisan 2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere İhracat Genelgesi’nin 28-1-(a) maddesindeki terkin tutarı her bir gümrük beyannamesi itibariyle 15.000 dolar olarak yeniden belirlenmiştir.
İhracat Genelgesi’nin 28’inci maddesinin güncel hali şöyledir:
Terkin
MADDE 28 – (1) Her bir gümrük beyannamesi itibarıyla;
a) 15.000 ABD doları veya eşitine kadar noksanlığı olan ihracat hesapları doğrudan bankalarca ödeme şekline ve toplam beyanname tutarına olan oranına bakılmaksızın,
b) 15.000 ABD doları veya eşitinden yüksek olmakla birlikte 100.000 ABD doları veya eşitini aşmamak üzere, beyanname veya formda yer alan bedelin %10’una kadar noksanlığı olan (sigorta bedellerinden kaynaklanan noksanlıklar dahil) ihracat hesapları doğrudan bankalarca veya 90 günlük ihtarname süresi içinde ilgili Vergi Dairesi Başkanlıkları/Müdürlüklerince ödeme şekline bakılmaksızın,
c) 200.000 ABD doları veya eşitini aşmamak üzere, 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 9 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebep ve haklı durum halleri göz önünde bulundurulmak suretiyle beyanname veya formda yer alan bedelin %10’una kadar açık hesaplar ilgili Vergi Dairesi Başkanlığınca veya Vergi Dairesi Müdürlüğünce, terkin edilmek suretiyle kapatılır.
(2) Her bir gümrük beyannamesi itibarıyla, 200.000 ABD doları veya eşitini aşan noksanlığı olan açık hesaplara ilişkin terkin talepleri 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 9 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebepler ile haklı durumlar göz önünde bulundurulmak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından incelenip sonuçlandırılır.
(3) Her bir gümrük beyannamesi itibarıyla, terkin hesaplamasında kullanmak üzere birinci fıkrada belirtilen yetkilerden ihracatçı lehine olan yalnızca bir tanesi uygulanabilir. Aynı anda, iki farklı bentte yer alan terkin limitlerinin uygulanması mümkün bulunmamaktadır.
(4) Terkin limitlerinin belirlenmesinde GB’nin 46 ncı hanesindeki değer esas alınır.
(5) Terkin yapılabilecek tutar ile kabulü yapılan tutar arasındaki farkın yurda getirildiğinin tespiti ile ilgili olarak ihracatçının yazılı beyanı doğrultusunda gerekli kontroller yapılarak hesap kapatılır.
(6) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde bankalar tarafından terkin edilmek suretiyle kapatılacağı belirtilen ihracat hesapları ilgili Vergi Dairesi Başkanlığına veya Vergi Dairesi Müdürlüğüne bildirilmeksizin doğrudan bankalarca terkin edilir.
21 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile KDV Uygulama Tebliği’nde değişiklikler yapılmıştır.
Değişiklikler ile;
-Konut teslimlerinde KDV oranı uygulamasına ilişkin örneklerle açıklama yapılmıştır.
-İsteğe bağlı tam tevkifat uygulaması usul ve esasları düzenlenmiştir.
-Demir-Çelik ürünlerinin tesliminde 4/10 KDV tevkifatı uygulaması düzenlenmiştir.
-İmalatçılar tarafından yapılan yapılan mal ihracında ihracat bedeline (%10) göre iade uygulama usul ve
esasları belirlenmiştir.
- İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce başka bir yetkili satıcıdan özel matrah uygulanarak satın alınan binek otomobillerin, %18 KDV oranı uygulanarak satın alınan binek otomobil olarak değerlendirilemeyeceğinden, bu araçların tesliminde satış bedelinin tamamı üzerinden %1 oranında KDV hesaplanacağı ifade edilmiştir.
-İnceleme, YMM raporu ya da teminat olmadan talep edilebilecek KDV tevkifatı kaynaklı iade rakamı 5.000 TL’den 10.000 TL’ye yükseltilmiştir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın menkul satış sözleşmelerine ilişkin ödeme ve tahsilatlarda TL zorunluluğuna ilişkin olarak yapılan 21 Nisan 2022 tarihli basın açıklamasıyla;
Türkiye’de yerleşik kişilerin;
20 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5448 sayılı CK ile Hizmet İhracatının Tanımlanması, Sınıflandırılması ve Desteklenmesi Hakkında Karar yürürlüğe konulmuştur.
Kararın amacı, döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler ile hizmet ihracatının hukuki çerçevesinin oluşturulmasını, hizmet ihracatımızda sürdürülebilir ihracatın sağlanması amacıyla ihracata yönelik kurumsal kapasite oluşturulmasına ve kapasitenin güçlendirilmesine, yurt dışı pazarlara erişime, pazarda tutundurmaya ve pazar payını arttırmaya yönelik faaliyetlere ilişkin giderlerin Destekleme Fiyat İstikrar Fonu’ndan karşılanmasını düzenlemektir.
Eğitim, fuarcılık, gayrimenkul, kültürel ve yaratıcı endüstriler, lojistik ve taşımacılık, sağlık turizmi, spor turizmi, yönetim danışmanlığı sektörleri ve yeşil hizmetler ile diğer hizmet sektörlerine sağlanan destekler Kararın kapsamını oluşturmaktadır.
19 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’in 8 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasının sonuna “Ancak sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunludur.” cümlesi eklenmiş, on beşinci fıkrasında yer alan “kararlaştırılması” ibaresi “kararlaştırılması, ödenmesi ve kabul edilmesi” şeklinde değiştirilmiştir.
Buna göre Tebliğin “Döviz Cinsinden ve Dövize Endeksli Sözleşmeler” başlıklı 8’inci maddesinin 9 ve 15 numaralı fıkralarının güncel hali şöyle olmuştur:
(9) Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırmaları mümkündür. Ancak sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunludur.
(15) On altıncı fıkra hükümleri saklı kalmak kaydıyla, kamu kurum ve kuruluşlarının veya Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı şirketlerinin taraf olduğu gayrimenkul satış ve gayrimenkul kiralama dışında kalan sözleşmelerde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması, ödenmesi ve kabul edilmesi mümkündür.
19 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5429, 5430 ve 5431 sayılı CK’lar ile ÖTV Kanununa ekli III-A, III-B ve IV listelerde yer alan bazı malların ÖTV’leri ile ilgili aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.
ÖTV III-A:
GTİP: 2206.00
Mal İsmi: Fermente edilmiş diğer içecekler (elma şarabı, armut şarabı, bal şarabı, sake gibi), tarifenin başka yerinde belirtilmeyen veya yer almayan fermente edilmiş içeceklerin karışımları ve fermente edilmiş içeceklerle alkolsüz içeceklerin karışımları
Asgari Maktu Vergi Tutarı (TL): 29,5849
ÖTV III-B:
GTİP: 2403.19.10.00.19 ve 2403.19.90.00.19
Mal İsmi: Diğerleri (Net muhtevası 500 gr.ı geçmeyen ambalajlarda olanlar) ve Diğerleri (Net muhtevası 500 gr.ı geçen ambalajlarda olanlar)
Vergi Oranı (%): 55
Asgari Maktu Vergi Tutarı (TL): 0,0921
Maktu Vergi Tutarı (TL): 0,8370
ÖTV IV:
GTİP: 8517.12.00.00.11
Mal İsmi: Alıcısı bulunan verici portatif (Cellular) telsiz telefon cihazları Vergi Oranı (%)
-Özel tüketim vergisi matrahı 1.500 TL’yi aşmayanlar 25
-Özel tüketim vergisi matrahı 1.500 TL’yi aşıp, 3.000 TL’yi aşmayanlar 40
-Diğerleri 50
İhracat Genelgesi’nin Ek1’inci maddesinde yapılan değişikliğe göre;
18 Nisan 2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, İhracat Belgesi Kabul Belgesi (İBKB)’ne veya DAB’a bağlanan ihracat bedellerinin en az %40'ı İBKB’yi veya DAB’ı düzenleyen bankaya satılacaktır.
Bu bedeller, bankaca Merkez Bankası tarafından ilan edilen ve işlem günü için geçerli döviz alış kuru üzerinden aynı gün Merkez Bankasına satılacak ve Merkez Bankasının banka nezdindeki hesabına aktarılacaktır. Söz konusu tutarın tam karşılığı banka tarafından ihracatçıya Türk parası olarak ödenecektir.
15 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7394 sayılı Kanun ile bazı vergi kanunlarında değişiklikler yapılmıştır.
Aşağıda kanunla yapılan vergisel düzenlemelere yer verilmiştir;
- VUK 359’uncu maddede yer alan hapis cezalarının üst sınırı 3 yıl olanlarda 5 yıla; 5 yıl olanlarda 8 yıla çıkarılmaktadır.
- VUK 359’uncu maddede sayılan suçlar bakımından etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi ve hapis cezalarından belli oranlarda indirim yapılması imkânı getirilmiştir.
- Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda hapis cezasının yarı oranında indirilmesine yönelik hüküm eklenmiştir.
- Türk Ceza Kanunu’nun 43’üncü maddesinde yer alan “zincirleme suç” hükümlerinin uygulanması sağlanmaktadır.
- 5651 sayılı Kanun’un Ek 4’üncü maddesi kapsamında hakkında reklam yasağı uygulananlara verilen reklamlar ticari kazancın ve kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacaktır.
- Bir veya birden fazla özel sağlık kuruluşu ile sözleşme düzenleyerek hekimlik faaliyetini yürüten hekimler serbest meslek erbabı olarak kabul edilecektir.
- Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için kurumlar vergisi oranı 2022 yılı kazançlarından başlamak üzere %25 olarak uygulanacaktır.
- TTK 376’ncı madde uyarınca sermayenin tamamlanmasına karar verilen şirketin ortakları tarafından zarar sebebiyle karşılıksız kalan kısmı kapatacak miktarda aktarılan tutarlar, kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayacaktır.
- Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-a maddesinde yer alan yatırım fonu katılma paylarının fona iadesi suretiyle elde edilen gelirler kurumlar vergisi istisnası kapsamına alınmıştır.
-Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-d maddesinin 4 numaralı alt bendine “(Esas faaliyet konusu itibarıyla gayrimenkul, gayrimenkul projeleri ve gayrimenkule dayalı haklardan oluşan portföyü işletmek amacıyla kurulanlar dışında kalanların kazançları hariç)” ibaresi eklenmiştir. Bu düzenleme uyarınca alt yapı gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançları söz konusu alt bende göre istisna olmayacaktır. (Yürürlük: 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak ve 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.)
- Yabancılara KDV’den istisna olarak teslim edilen konut veya iş yerlerinin bir yıl içerisinde elden çıkarılması halinde zamanında tahsil edilmeyen vergi tecil faiziyle birlikte tahsil edilmektedir. Buradaki 1 yıllık süre 3 yıla çıkarılmaktadır. (Yürürlük: 1 Mayıs 2022)
- İmalat sanayi ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifaları 31/12/2025 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesna olacaktır. (Yürürlük: 1 Mayıs 2022)
- Türkiye’de gerçekleştirilen Ar-Ge faaliyetleri sonucunda geliştirilen elektrik motorlu taşıt araçlarını Türkiye’de üreten mükelleflere bu araçların geliştirilmesine yönelik verilen ve yatırım teşvik belgesi kapsamında yer alan mühendislik hizmetleri 31/12/2023 tarihine kadar KDV’den istisna olacaktır.
Değişikliklerin yürürlük tarihi yukarıda tarih belirtilenler dışındaki düzenlemeler için 15 Nisan 2022’dir.
8 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği (2022/16) ile;
Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’in 4 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
“(1) Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 ile 31/3/2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilir.”
Bu değişiklikle, 31/12/2021-31/3/2022 arasındaki dönemde Amerikan doları, Euro ve İngiliz Sterlini olan şirketler ve şahıslar, talep etmeleri durumunda bu dövizleri için kur korumalı TL hesap uygulamasından faydalanabilecektir.
1 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5360 sayılı CK ile;
-TL mevduat hesaplarından elde edilen faizler ile katılım bankaları tarafından katılım hesaplarına ödenen kâr payları üzerinden yapılan tevkifat oranlarındaki indirimin uygulama süresi 30 Haziran 2022 tarihine kadar uzatılmıştır.
-Bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardan elde edilen gelir ve kazançlar ile fon kullanıcısının bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlardaki indirimli tevkifat uygulaması 30 Haziran 2022 tarihine kadar uzatılmıştır.
-Diğer yandan, yatırım fonlarından (değişken, karma, eurobond, dış borçlanma, yabancı, serbest fonlar ile unvanında döviz ifadesi geçen yatırım fonları hariç) elde edilen gelir ve kazançlar üzerinden yapılacak tevkifatın oranı 30 Haziran 2022 tarihine kadar %0 olarak uygulanmaya devam edecektir.
29 Mart 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5359 sayılı CK ile bazı mal ve hizmetlerde uygulanan KDV oranlarında değişiklikler yapılmıştır.
Karara göre;
1 Nisan 2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere aşağıdaki teslimlerde KDV oranı %8 olarak belirlenmiştir:
-Konutların net alanının 150 m2’ye kadar olan kısmı,
-Arsa ve arazi teslimleri,
-Sabun, şampuan, deterjan, dezenfektan, ıslak mendil, tuvalet kağıdı, kağıt havlu, kağıt mendil ve peçete, diş fırçası ve diş macunu, diş iplikleri,
-9619.00 GTİP no’lu mallar (hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya).
Kararla %1’e tabi mal ve hizmetler listesinin yer aldığı (I) sayılı listenin B-Diğer Mal ve Hizmetler bölümünde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:
-5. sıra şu şekilde değiştirilmiştir: “Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sertifikalandırılan tohumluk ve fidanlar”
-9. sırada yer alan parantez içi ifadenin son cümlesi şöyle değiştirilmiştir. “İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal eden mükelleflerce bu Kararın birinci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanarak satın alınan araçların teslimi ile özel matrah uygulanarak yapılan teslimlerde, bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanır.“
-11.sırada yer alan “Net alanı 150 m2’ye kadar konut teslimleri” ibaresi “6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında rezerv yapı alanı ve riskli alan olarak belirlenen yerler ile riskli yapıların bulunduğu yerlerde dönüşüm projeleri çerçevesinde yapılan konutların net alanlarının 150 m2’ye olan kısmı” şeklinde değiştirilmiştir.
-Yat, kotra, tekne ve gezinti gemilerinin yer aldığı 19. sıra yürürlükten kaldırılmıştır. Bunların teslimindeki KDV oranı %18 olmuştur.
%8’e tabi mal ve hizmetler listesinin yer aldığı (II) sayılı listede yapılan değişiklikler şöyledir:
-22.sıra şu şekilde değiştirilmiştir. “Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Tıbbi Cihaz Yönetmeliği” ve “İn Vitro Tanı Amaçlı Tıbbi Cihaz Yönetmeliği” hükümlerine tabi olan cihazların teslimleri ile bunların kiralanması hizmetleri.
-24. sırada yer alan “(birinci sınıf lokanta ruhsatı ya da işletme belgesine sahip olan yerler ile üç yıldız ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalar hariç)” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. Böylece bu tip yerlerde sunulan yemek hizmetindeki KDV oranı %8 olarak belirlenmiştir.
-28.sıradaki tabloda yer alan “8434.10.00.00.00 Süt sağma makinaları” satırı “84.34 Süt sağma makinaları ve sütçülükte kullanılan makine ve cihazlar” olarak değiştirilmiştir. Tablonun sonuna aşağıdaki sıralar eklenmiştir.
8418.69.00.99.19 Diğerleri (Yalnız süt soğutma tankları)
8433.60.00.00.00 Yumurtaları, meyvaları veya diğer tarım ürünlerini ağırlık veya büyüklüklerine göre ayırmaya veya temizlemeye mahsus makine ve cihazlar
Değişiklikler 1 Nisan 2022 tarihinden itibaren uygulanacaktır.
23 Mart 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5349 sayılı CK ile;
Kur korumalı mevduat/katılım hesaplarının vade sonu hesap bakiyeleri kullanılarak hesap sahiplerine bankalar tarafından yapılacak kambiyo satışlarında BSMV oranı %0 olarak belirlenmiştir.
18 Mart 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5315 sayılı CK ile Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri Ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik’te KOBİ tanımına ilişkin rakamlarda değişiklik yapılmıştır.
Değişiklikle yeni tanımlar şöyle oluşmuştur;
Küçük ve orta büyüklükte işletme (KOBİ): İkiyüzelli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri ikiyüzelli milyon Türk Lirasını aşmayan ve bu Yönetmelikte mikro işletme, küçük işletme ve orta büyüklükteki işletme olarak sınıflandırılan ekonomik birimleri veya girişimler.
KOBİ’ler aşağıdaki şekilde sınıflandırılmıştır.
a) Mikro işletme: On kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri beş milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler.
b) Küçük işletme: Elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri elli milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler.
c) Orta büyüklükteki işletme: İkiyüzelli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri ikiyüzelli milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler.
18 Mart 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5307 sayılı CK ile;
18 Mart 2022’den geçerli olmak üzere yurt dışına çıkış harç tutarı 150 TL’ye yükseltilmiştir.
7 Mart 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Tebliği (2022/9) ile yurt içi yerleşik tüzel kişiler için de 3 ay vadeli kur korumalı mevduat/katılım hesabı açılabilmesine imkan tanınmış olup, aynı Tebliğ’de KKM hesaplarının vade sonunda yenilenebileceği, yenilenen hesabın ilk açılışta dönüşümü yapılan döviz tutarı ve dönüşüm kuru üzerinden destekten yararlanmaya devam edeceği belirtilmiştir.
Benzer şekilde 2022/10 sayılı Tebliğ ile de aynı imkan altın hesaplarından kur korumalı mevduat/katılım hesaplarına dönüş için de getirilmiştir.
1 Mart 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5249 sayılı CK ile;
1 Mart 2022 tarihinden itibaren tahakkuk ettirilen bedellere uygulanmak üzere mesken ve tarımsal sulama abone gruplarına yapılan elektrik teslimlerindeki KDV oranı %8’e indirilmiştir.
14 Şubat 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5191 sayılı CK ile Türkiye Cumhuriyeti Yetkili Makamı ve Amerika Birleşik Devletleri Yetkili Makamı Arasında Ülke Bazlı Raporların Değişimine İlişkin Anlaşma onaylanmıştır.
Söz konusu Anlaşma ile;
ABD Yetkili Makamı tarafından çok uluslu işletme grubunun nihai ana işletmesinin/vekil işletmesinin kendisine sunduğu ülke bazlı rapor bilgilerinin, ilgili çok uluslu işletme grubunun bir veya daha fazla işletmesinin vergisel amaçlarla Türkiye'de mukim olması sebebiyle Türk Yetkili Makamı ile,
Türk Yetkili Makamı tarafından da, çok uluslu işletme grubunun nihai ana işletmesinin/vekil işletmesinin kendisine sunduğu ülke bazlı rapor bilgilerinin, ilgili çok uluslu işletme grubunun bir veya daha fazla İşletmesinin vergisel amaçlarla ABD'de mukim olması sebebiyle ABD Yetkili Makamıyla karşılıklı ve yıllık olarak değişimi amaçlanmaktadır.
14 Şubat 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5193 sayılı CK ile;
Yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 31.12.2021 itibariyle mevcut olan döviz tevdiat/katılım hesapları ile yurt dışında yerleşik vatandaşlar mevduat/katılım sistemi (YUVAM) kapsamında yurt dışı bankalardan transfer edilen döviz tutarları karşılığı açılan TL mevduat/katılım hesaplardan elde edilen faiz/kar payı gelirlerindeki stopaj oranı %0 olarak belirlenmiştir.
Aynı şekilde, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 31.12.2021 itibariyle mevcut olan altın depo/katılım hesapları ile bu tarihten sonra açılacak olan hurda ve işlenmiş altın karşılığı altın hesaplarından dönüşüm fiyatı üzerinden TL’ye çevrilen mevduat/katılım hesaplardan elde edilen faiz/kar payı gelirlerindeki stopaj oranı %0 olarak belirlenmiştir.
13 Şubat 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve 14 Şubat 2022 tarihinde yürürlüğe giren 5189 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile;
- % 8 oranına tabi malların yer aldığı (II) sayılı listenin “A) Gıda maddeleri” bölümündeki mallar bu listeden çıkarılarak (I) sayılı listeye dahil edilmiştir. Söz konusu gıda maddeleri için KDV oranı %1 olarak belirlenmiştir.
- Bazı gıda maddeleri için geçerli olan toptan ve perakende satışta farklı KDV oranı uygulamasına son verilerek, tüm gıda teslimlerinde (ÖTV’ye tabi ürünlerden indirimli oranda KDV uygulananlar hariç) KDV oranı %1’e indirilmiştir.
11 Şubat 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No:19) ile;
Yabancı paraların ve altın hesaplarının Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesinden elde edilen kazançlara ilişkin kurumlar vergisi istisna uygulama esasları açıklanmıştır.
İstisna kapsamına 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar ve altın hesapları ile 1/1/2022 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) açılacak işlenmiş ve hurda altın hesabı bakiyeleri girmektedir. Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir vergisi mükelleflerinin de aynı şartlarla bu istisnadan yararlanabilmeleri mümkündür.
İstisna uygulaması;
-31.12.2021 bilançosunda yer alan ve 17 Şubat 2022’ya kadar TL’ye çevrilen yabancı paralarda istisna
-31.12.2021 bilançosunda yer alan ve 18 Şubat 2022-31 Aralık 2022 arası TL’ye çevrilen yabancı paralarda istisna
-31.12.2021 bilançosunda yer alan ve 31.12.2022’ye kadar TL’ye çevrilen altın hesabı ile 1.1.2022’den itibaren açılan işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerinde istisna
olarak Tebliğ’de örneklerle açıklanmaktadır.
29 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7352 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile;
-Enflasyon düzeltmesi 31/12/2023 tarihine ertelenmiştir.
Kanun çerçevesinde, geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2021 ve 2022 hesap dönemleri (kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerde 2022 ve 2023 yılında biten hesap dönemleri itibarıyla) ile 2023 hesap dönemi geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesine ilişkin şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacaktır.
31/12/2023 tarihli mali tablolar ise, enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak, yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı geçmiş yıllar kâr/zararı hesabında gösterilecek ve bu şekilde tespit edilen geçmiş yıl kârı vergiye tabi tutulmayacak, geçmiş yıl zararı ise zarar olarak kabul edilmeyecektir.
-Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen geçici madde çerçevesinde, kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda aşağıda belirtilen kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir:
a) Bu fıkra kapsamındaki yabancı paraların dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançlarının 1/10/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasındaki döneme isabet eden kısmı,
b) 2021 yılı dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevrilen hesaplarla ilgili oluşan kur farkı kazançları ile söz konusu hesaplardan dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar.
-Kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşan kur farkı kazançlarının, geçici vergi dönemi sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih arasına isabet eden kısmı ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesna olacaktır.
-Kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda Türk lirasına çevrildiği tarihte oluşan kazançlar ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden istisna olacaktır.
Türk lirası mevduat veya katılma hesabından vadeden önce çekim yapılması durumunda bu madde kapsamında istisna edilen tutarlar nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunacaktır.
27 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:319) ile 1/1/2022 tarihinden itibaren ücret ödemelerinde uygulanacak gelir vergisi istisnası uygulaması açıklanmıştır.
Tebliğ çerçevesinde;
-Hizmet erbabının ücret gelirinin, ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin brüt tutarı kadar olması halinde, brüt tutardan, işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi kesintisi yapılacak, gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmayacaktır.
-Hizmet erbabının asgari ücretiyle birlikte mesai ücreti, sosyal yardım, ikramiye gibi ücret sayılan gelirler elde etmesi durumunda ise toplam ücret gelirinin; ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan kısmı gelir vergisinden istisna olacak, bu tutarı aşan kısım vergilendirilecektir. İstisna tutarını aşan kısmın vergilendirilmesinde, istisna kapsamında olan matrah da dikkate alınarak vergi tarifesinin uygulanacak dilim ve vergi oranı belirlenecektir. İstisna suretiyle sağlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecektir.
-Asgari ücretin üzerinde ücret geliri elde edenlerde gelir vergisi istisnası uygulamasında, hizmet erbabının elde ettiği ücret ve ücret sayılan gelirlerinden 193 sayılı Kanunun 31 ve 63 üncü maddesinde yer alan indirimler düşülecek ve varsa Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendi hariç 23 ve müteakip maddelerinde düzenlenen istisna kapsamındaki ücret ödemeleri gelir vergisi matrahına dahil edilmeyecektir. Bu şekilde belirlenen gelir vergisi matrahına gelir vergisi tarifesi uygulanarak vergi hesaplanacaktır. Bu suretle hesaplanan vergiden istisna tutara isabet eden vergi düşülmek suretiyle ödenecek vergi belirlenecektir. Bu istisna suretiyle sağlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecektir.
-Tam zamanlı çalışmayan hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri ile yeni işe başlayan ve işten ayrılan hizmet erbabına yapılan kıst ücret ödemelerine istisna tam olarak uygulanacaktır.
-Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alınması halinde, istisna uygulaması, sadece en yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirilecektir. Söz konusu işverene bu durumu bildirme yükümlülüğü hizmet erbabına aittir. Birden fazla işverenden aynı tutarda ücret alındığı durumda, istisnayı uygulayacak olan işvereni hizmet erbabı kendisi belirleyecektir.
-193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendiyle ihdas edilen istisna uygulaması ve asgari geçim indirimi uygulamasının kaldırılması nedeniyle, teşvik kapsamındaki (serbest bölgede imalat faaliyetlerinde çalışan personel ücretleri, Ar-Ge, tasarım ve destek personeline ödenen ücretler) üzerinden, öncelikle 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde düzenlenen istisna uygulanacak ve istisna sonrası vergi, ilgili düzenlemelerdeki sınırlamalar çerçevesinde tahakkuktan terkin edilecektir. Asgari ücrete isabet eden verginin tahakkuktan terkin edilmesini öngören düzenlemelere göre ise istisna uygulaması nedeniyle asgari ücretten vergi alınmadığından tahakkuktan terkini gerekecek bir vergi hesabı yapılmayacaktır.
-Ücretlerin yıllık beyanname ile beyan edilmesinin gerekmesi durumunda, yıl içinde istisna uygulamasından faydalanıldığı için yıllık beyannamede söz konusu istisna uygulamasına yer verilmeyecek ve yıllık beyannamede ücret gelirlerinin toplamı üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde istisna öncesi hesaplanan vergiler mahsup edilecektir.
7351 sayılı Kanunun 16’ncı maddesi kapsamında 01.01.2022-30.06.2022 dönemi için yeniden belirlenmiş olan memur maaş katsayıları dikkate alınarak hesaplanan ve aynı dönemde geçerli;
- Gelir vergisinden istisna kıdem tazminatı tavanı 10.848,59 TL,
- Gelir vergisinden istisna aylık çocuk yardımı; 0-6 yaş grubu çocuklar için 117,72 TL ve diğerleri için 58,86 TL’dir.
22 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve 509 Sıra No’lu VUK Genel Tebliği’nde değişiklik yapan VUK Genel Tebliği (Sıra No:535) ile e-fatura uygulamaları ile ilgili bazı değişiklikler yapılmıştır.
Bu çerçevede;
-Kendilerine veya aracı hizmet sağlayıcılarına ait internet sitelerinde veya diğer her türlü elektronik ortamda mal veya hizmet satışını gerçekleştiren mükelleflerden, 2020 veya 2021 hesap dönemleri için 1 Milyon TL, 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 500 Bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlar e-fatura kapsamına alınmıştır.
-e-Faturaya geçişteki limitler şöyle değiştirilmiştir:
Brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı);
a) 2018, 2019 veya 2020 hesap dönemleri için 5 Milyon TL,
b) 2021 hesap dönemi için 4 Milyon TL,
c) 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 3 Milyon TL
ve üzeri olan mükellefler.
-e-Faturaya geçiş zorunluluğuna iki yeni grup eklenmiştir;
--Gayrimenkul ve/veya motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemlerini yapanlar ile bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunan mükelleflerden brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı);
a) 2020 veya 2021 hesap dönemleri için 1 Milyon TL,
b) 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 500 Bin TL
ve üzeri olan mükellefler.
--Kültür ve Turizm Bakanlığı ile belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi almak suretiyle konaklama hizmeti veren otel işletmeleri.
-Yeni belirlenen kriterlere göre e-fatura kapsamına girenler 1/7/2022 tarihine kadar uygulamaya geçmek zorundadır.
-1/3/2022 tarihinden itibaren gerçekleştirilen teslim ve hizmetlere uygulanmak üzere, e-arşiv uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce, vergi mükellefi olmayanlara düzenlenenler açısından vergiler dahil toplam tutarı 5 Bin TL’yi aşan, vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından Kanunun 232 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen, işlemin gerçekleştiği yıla ait fatura düzenleme zorunluluğuna ilişkin tutarı (2022 için 2 bin TL’yi) aşan faturalar e-arşiv fatura olarak düzenlenmek zorundadır.
- e-İrsaliye Uygulamasına Geçiş Zorunluluğundaki limitler aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı);
a) 2018, 2019 veya 2020 hesap dönemlerinde 25 Milyon TL,
b) 2021 veya müteakip hesap dönemlerinde 10 Milyon TL
ve üzeri olan mükellefler.
22 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7351 sayılı Kanun ile getirilen bazı önemli değişiklikler şöyledir;
-01/01/2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına ve sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranında 1 puan indirim getirilmiştir.
-01/01/2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, kurumların tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları (portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen kazançlar hariç), kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
-Vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılan davalarda, dava konusu tutarın yüzde ellisi oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması kararı verilemeyecektir.
18 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 40) ile;
- KDV Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendine eklenen Milli Savunma Bakanlığı veya Savunma Sanayii Başkanlığınca yürütülen savunma sanayii projelerine ilişkin olarak bu kurumlara ilgili projeler kapsamında yapılan teslim ve hizmetlerde uygulanacak istisnaya,
- KDV Kanununun 13/f maddesinde yer alan istisnaya ilişkin olarak, Ulusal Güvenlik Kuruluşları tarafından ilgili mal ve hizmetlerin istisna kapsamında olduğuna dair tereddüt yaşanması halinde Gelir İdaresi Başkanlığından görüş alınabileceğine,
- İmalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV’nin iade edilmesini öngören 3065 sayılı Kanunun geçici 37 nci maddesinin, 2022, 2023 ve 2024 yılları için de uygulanmasına dair gerekli düzenlemelere ilişkin olarak KDV Genel Uygulama Tebliğinin ilgili bölümlerinde düzenleme ve değişiklikler yapılmaktadır.
13 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve aynı gün yürürlüğe giren 5096 sayılı CK ile;
ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan 87.03 GTİP numaralı mallardan bazıları için farklı matrah grupları ve gruplara ilişkin oranlar oluşturulmuş ve ÖTV oranlarına esas ÖTV matrahları aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.
-Diğerleri
--Motor silindir hacmi 1600 cm3’ü geçmeyenler
---ÖTV matrahı 120.000.-TL’yi aşmayanlar %45
---ÖTV matrahı 120.000.-TL’yi aşıp, 150.000.-TL’yi aşmayanlar %50
---ÖTV matrahı 150.000.-TL’yi aşıp 175.000.-TL’yi aşmayanlar %60
---ÖTV matrahı 175.000.-TL’yi aşıp, 200.000.-TL’yi aşmayanlar %70
---Diğerleri %80
--Motor silindir hacmi 1600 cm3’ü geçen fakat 2000 cm3’ü geçmeyenler
---Elektrik motoru da olanlardan elektrik motor gücüne 50 kW’ı geçip motor silindir hacmi 1800 cm3’ü geçmeyenler
----ÖTV matrahı 130.000.-TL’yi aşmayanlar %45
----ÖTV matrahı 130.000.-TL’yi aşıp, 210.000.-TL’yi aşmayanlar %50
----Diğerleri %80
12 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 318 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile,
Sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnası uygulaması usul ve esasları açıklanmıştır.
Tebliğe göre istisnadan, internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticisi gerçek kişiler ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştiren gerçek kişiler yararlanabilecektir.
İstisnadan yararlanabilmek için birinci fıkrada belirtilen faaliyetlerde bulunan kişilerin bu faaliyetleri sonucu elde edecekleri tüm hasılatı tahsil etmelerini teminen Türkiye’de kurulu bankalarda hesap açmaları şarttır.
İstisnadan faydalanmak isteyen mükelleflerin ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki tarha yetkili vergi dairesine başvurarak istisna kapsamındaki faaliyetine ilişkin olarak ilgili vergi dairelerinden “193 Sayılı Kanunun Mükerrer 20/B Maddesi Uygulamasına İlişkin İstisna Belgesi”ni almaları gerekmektedir.
İstisnadan yararlanabilmek için istisna kapsamındaki faaliyetlerden elde edilen hasılat toplamının 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmaması şarttır. İstisna uygulamasında söz konusu tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarın aşılıp aşılmadığı, takvim yılı sonu itibarıyla her bir yıl için ayrı ayrı değerlendirilecektir.
Telif Hakkı © 2024 istanbulvergi.com - Tüm Hakları Saklıdır.